Psikoloji Çaly?malary; 2014;34(2):53-64
Illinois Tecavüz Mitlerini Kabul Ölçeği Kısa Formunu Türkçe’ye Uyarlama Çalışması
I Çoklar, G Meşe
İzmir Üniversitesi, İzmir
Tecavüz mitleri “tecavüz, tecavüz kurbanları ve tecavüz failleri hakkındaki önyargılı, kalıpyargı
haline gelmiş ve yanlış inançlar” olarak tanımlanmıştır. Söz konusu mitlerin, erkeğin
kadına yönelik cinsel saldırganlığını inkar etme ya da meşrulaştırmaya hizmet ettikleri ve daha
geniş bir inanç sistemiyle ilişkili oldukları vurgulanmıştır. Bu çalışmanın amacı, tecavüz mitlerini
kabul düzeyini ölçmek üzere geliştirilmiş olan Illinois Tecavüz Mitlerini Kabul Ölçeği’nin
20 maddelik kısa formunun Türkçe’ye uyarlanıp, psikometrik özelliklerinin incelenmesidir.
Araştırmanın örneklemini İzmir’de ikamet etmekte olan ve tesadüfi yolla seçilmiş 18-65 yaş
arasındaki 323 yetişkin oluşturmaktadır. Ölçeğin psikometrik özellikleri iç tutarlık katsayısının
hesaplanması, açımlayıcı faktör analizi ve benzer ölçekler geçerliği yöntemleriyle incelenmiştir.
Cronbach Alfa içtutarlık katsayısı .90 olan İTMKÖ’nin (Illinois Tecavüz Mitlerini Kabul Ölçeği)
kısa formunun orjinal formunda olduğu gibi tek faktörlü bir yapı olarak değerlendirlebileceği
bulunmuştur. Benzer ölçekler geçerliği sınandığında, İTMKÖ ile TMİTÖ (Tecavüz Mağdurlarına
İlişkin Tutumlar Ölçeği) arasında .69 düzeyinde anlamlı bir korelasyon olduğu saptanmıştır.
Bulgular İTMKÖ’nin Türkiye örnekleminde tecavüz mitlerini kabul düzeyini değerlendirmek
için yeterli düzeyde geçerlik ve güvenirliğe sahip olduğunu göstermiştir.
The Adaptation Study of Illinois Rape Myth Acceptance Scale-Short Form to Turkish
Rape myths are defined as “prejudicial, stereotyped or false beliefs about rape, rape victims
and rapists”. It is emphasized that these myths serve to deny and justify male sexual aggression
against women and they are a part of more general belief systems. The aim of the study was to
investigate psychometric properties of the short form of Illinois Rape Myth Acceptance Scale
(IRMA) which is a tool composed of 20 items and aimed to measure rape myth acceptance level
as a general tendency. 323 randomly selected paticipants between the ages 18-65 who live in
Izmir completed Illinois Rape Myth Acceptance Scale. In order to investigate the psychometric
properties of the scale exploratory factor analysis was conducted and also the concurrent
validity and reliability were tested. Results supported the assertion that short version of the
scale allows a brief assesment for the general factor of rape myth acceptance as the original
short form of the scale. The Cronbach’s alpha for the IRMA was .90. The correlation between
IRMA and ATRVS (Attitudes Towards Rape Victims Scale) was .69 as an evidence for concurrent
validty. The findings demonstrated that the psychometric properties of the Turkish version
of IRMA-short form showed a satisfactory level of reliability and validity in Turkish sample