Addicta: The Turkish Journal on Addictions; 2014;1(2):65-78
Çevre, Gelişim ve Bilgi Müdahaleleri: Madde Bağımlılığını Önleme Çabalarını Daha İyi Anlamak ve Örgütlemek için Yeni Bir Önleme Taksonomisi
DR Foxcroft
Oxford Brookes University, UK
Madde kullanımını önlemede alınacak önlemleri birincil, ikincil, evrensel, seçici ve göstergeli gibi değişik
türlerde tanımlayabiliriz. Elbette bu sınıflandırmalar sınırlıdır çünkü bunlar madde kullanımı ile ilgili alınacak
önlemlerin nasıl gerçekleşeceğini dikkate almaz. Örneğin, bazı önleme programlarının işlevi, sosyal yeterliklerin
ve becerilerin iyileştirilmesi yoluyla gençleri geliştirmektir. Bu makale önleme faaliyetlerinin hem
şeklini hem de işlevini bir araya getiren ve yazarın geliştirdiği yeni bir önleme taksonomisinin çerçevesini
sunmaktadır. Belli başlı önleme teorilerinin yeniden değerlendirilmesi, işlevsel önleme faaliyetlerinin göreli
etkinliğini yordamaya yardımcı olmaktadır. Bu yordama, çevresel önlemin genel olarak gelişimsel, gelişimsel
önlemin de bilgisel yöntemden daha etkili olduğunu belirtmektedir. Bu yeni taksonominin temel üstünlüğü;
önlemenin şekil ve işlev boyutlarını birleştiren bir matrisin önlem stratejilerini belirlemek, deneye dayalı
bulguların hangi alanlarda mevcut hangilerinde eksik olduğunu göstermek ve belirli sağlık konularında ve
sosyal konularda önlemenin sınıflarının ve bileşenlerinin etkinliğini değerlendirmek için kullanılabilmesidir.
Bu tür değerlendirmeler değişik türdeki önleme faaliyetlerinin sonuçla ve süreçle bağlantısını ortaya koymaya,
deneye dayalı kanıtlar sağlamaya ve taksonominin önleyici faaliyetlerinin öneminin anlaşılmasına ve
etkisinin arttırılması yardımcı olacaktır.
Environmental, Developmental and Informational Interventions: A Novel Prevention Taxonomy to Better Organise and Understand Substance Misuse Prevention
Descriptions of prevention as primary or secondary, or universal, selective and indicated, set out the different
forms that drug misuse prevention can take. However, these classifications are limited, as they do not
consider how prevention interventions work. For example, the function of some prevention programmes is
to improve the developmental trajectory of young people through the enhancement of social competence
and social skills. In this paper I set out a framework for describing prevention that brings together both form
and function into a novel prevention taxonomy. It is argued that a re-appraisal of mainstream prevention
theories leads to a prediction of the relative effectiveness of functional types of prevention. This prediction
specifies that environmental prevention is generally more effective than developmental prevention, which in
turn is generally more effective than informational prevention. The main advantage of this new taxonomy
is that a matrix combining the form and function dimensions of prevention can be used to: identify and
map out prevention strategies, consider where research evidence is present and where more is needed, and
evaluate the relative effectiveness of different categories and components of prevention for specific health
and social issues. Such evaluations would provide empirical evidence as to whether the different categories of
prevention are related to outcomes or processes of prevention in ways that suggest the value of the taxonomy
for understanding and increasing the impact of prevention science.