Anadolu Psikiyatri Dergisi; 2015;16(2):122-129
Sosyal anksiyete bozukluğu hastalarının mizaç ve karakter özellikleri
U Kolat, E Kolat, SÇ Erden, UE Uzun, RÖ Akçakaya, CS Sevindik
Kayseri Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Amaç: Çalışmamızda sosyal anksiyete bozukluğu (SAB) hastalarının mizaç ve karakter özellikleri ile, örneklemle
benzer sosyodemografik özelliklere sahip ve herhangi bir psikiyatrik bozukluğu olmayan kişilerdeki mizaç ve karaker
özelliklerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Ayrıca SAB hastalarının mizaç ve karakter özelliklerinin hastalık
şiddeti ve eşlik eden depresyon varlığı ile ilişkisini araştırmak çalışmanın ikincil amacıdır. Yöntem: Çalışmanın
hasta grubu, Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Polikliniği'ne tedavi için başvuran, DSM-IV tanı
ölçütlerine göre sosyal fobi tanısı konan 64 hastadan oluşmaktadır. Çalışmanın kontrol grubu, DSM-IV ölçütlerine
göre herhangi bir psikiyatrik bozukluk tanısı konmayan sağlıklı 64 kişiden oluşmaktadır. Örneklem ve kontrol grupları
yaş, cinsiyet ve eğitim durumu bakımından eşleştirilmiştir. Katılımcılara Mizaç Karakter Ölçeği, Hamilton
Depresyon Değerlendirme ve Liebowitz Sosyal Anksiyete ölçekleri uygulanmıştır. Örneklem ve kontrol gruplarının
psikopatolojilerinin değerlendirilmesinde SCID-I/CV (DSM-IV Eksen-I Bozuklukları için Yapılandırılmış Klinik
Görüşme) kullanılmıştır. Bulgular: Majör depresyon (MD) eşlik etsin veya etmesin SAB hastalarında zarardan
kaçınma (ZK) puanları kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur ve bu yükseklik, MD eş tanısı olan SAB
grubunda daha belirgindir. Ayrıca ödül bağımlılığının MD eş tanısı olmayan SAB grubunda; sebat etmenin ise MD
eş tanısı olan SAB grubunda kontrol grubuna göre daha düşük olduğu saptanmıştır. Karakter bölümlerinden kendini
yönetme (KY) ve işbirliği yapma puanları hem MD eş tanısı olan, hem de olmayan SAB grubunda kontrol grubuna
göre daha düşük saptanmıştır. Yaygın tip SAB grubunda yaygın olmayan tip SAB grubuna göre ZK puanları daha
yüksek, KY puanları daha düşük bulunmuştur. Tartışma: Bu çalışmanın en önemli bulgularından biri ZK’nın sadece
depresyon ile ilişkili olmadığı, depresyonu olmayan SAB hastalarında da belirgin olarak yükseldiğinin gösterilmiş
olmasıdır. ZK puanları ve hastalık şiddeti arasında doğrusal bir ilişki olduğu saptanmıştır
Personality dimensions in patients with social anxiety disorder
Objective: In this study, we aimed to evaluate the properties of temperament and character in patients with social
anxiety disorder (SAD) compared to healthy controls, who have similar sociodemographic characteristics. The
secondary aim of study is to investigate the relationship between temperament and character in patients with social anxiety disorder with the presence of comorbid depression and disease severity. Methods: This study was
conducted at the Outpatient Clinic in the Department of Psychiatry of Sisli Etfal Educating and Researching Hospital.
Sixty-four patients with SAD whose diagnoses were made by DSM-IV and 64 healthy controls were included in this
study. Control group were matched to SAD group according to age, gender and educational status. Cloninger
Temperament and Character Inventory, Hamilton Depression Scale and Liebowitz Social Anxiety Scale were
administered to the participants. SCID-I/CV (Structured Clinical Interview for DSM-IV Axis I Disorder, Clinical
Version) was used to evaluate the psychopathology in patients and control groups. Results: With or without
comorbid depression, in SAD group harm avoidance (HA) scores were significantly higher compared to healthy
controls and this difference was more pronounced in SAD group with comorbid depression. In addition, persistence
score was significantly lower in SAD group with comorbid depression compared to healthy controls while reward
dependence score was significantly lower in SAD group without comorbid depression compared to healthy controls.
In terms of character traits, self-directedness (SD) and cooperativeness scores were significantly lower in both SAD
with or without comorbid depression groups compared to healthy controls. SD score was significantly lower in
generalized SAD group compared to non-generalized SAD group whereas HA score was significantly higher in
generalized SAD group compared to non-generalized SAD group. Discussion: One of the most important findings
of this study is that, HA is not only associated with depression, HA significantly rise in SAD patients without
depression and there is a linear relationship between the severity of illness and HA scores.