Psikoloji Çalışmaları; 2010;30():21-32
Gündelik Türkçe Konuşmalarda Bireyin Stratejik Özne Konumlanışı Ya Da Eylemine Göre Konumlanışı: Sıradan Episodlara Dayalı Bir Analiz
SA Arkonaç
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
Bu araştırmada Türkçe sıradan konuşmaepisodlarında konuşma akışında konuşmacıların,“ben”, “biz” konumlandırmalarındakikayışlar ile konuşmada eyleme dairinşa ettikleri anlamalar arasında tekrarlayanetkileşim kalıpları arandı. Bu kalıplarınTürkçe konuşmalarda konuşmacılarıntekilliklerini konuşma etkileşiminde nasılkurdukları hakkında bir öngörü sağlayacağıdüşünülmektedir.Sıradan gündelik konuşma episodlarındakonuşmacıların sıra alışları sırasındakullandıkları “ben” ve “biz” zamirleriarasındaki karşılıklı geçişlerin konuşmasırasında anlatılan/söylenen/ifade edileneylemle ilişkisi söylem analiziyle (discourseanalysis) incelendi. Çalışmanın analiz biriminisıradan gündelik konuşmalar oluşturdu.Farklı zaman ve mekânlarda kaydedilen vetoplam sekiz saati bulan gündelik konuşmakayıtları söylem analizi yoluyla incelendi.Analiz sonuçlarına göre eylemin öznetarafından tekil ya da çoğul halde sahiplenildiğiya da sahipsiz bırakıldığı durumlarayrışmaktadır.
Strategical Subject Positioning or Taking Subject Positions According to One's Action in Daily Turkish Conversations
Turkish language syntactically gives more precedence to the action than subject does, so to analyse subjectpositionings and how change these positionings in the context will give us some further considerations about social constructions of Turkish speaking singularities. Therefore, this study examined interaction patterns that reoccured between speakers' meaning constructions about the action and the shifts between pronouns of "I" / "we" and vice versa.
The relation between the speakers 'pronoun shifts and their accounts about the action in their turn takings was analysed by discourse analysis. From total eight-hour daily conversational records which had recorded in different time and different contexts was analysed for the purpose of this study.
According to the analysis, there is differentiation where action is possessed by subject as "I" or "we" or not possessed at all. Rather than to possess the action, they tend to give their opinions about the actions.