Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi; 2010;23(4):238-243
Sağlık çalışanlarında vardiyalı çalışma sisteminin sebep olduğu genel ruhsal belirtiler ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
Y Selvi, PG Özdemir, O Özdemir, A Aydın, L Beşiroğlu
Yüzüncü Yıl Üniv. Tıp Fakültesi, Van
Amaç: Bu çalışmada, sağlık çalışanlarında vardiyalı sistemin sebep olduğu genel ruhsal belirtiler ve bunların yaşam kalitesi üzerindeki etkilerinin araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmaya bir kamu hastanesinde görevli hemşireler dâhil edilmiştir. Gündüz görev yapan 42 ve vardiyalı sistemde çalışan 45 hemşire, ruhsal belirtilerin ve şiddetlerinin taranması amacıyla SCL-90-R ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi amacıyla SF-36 ölçekleriyle değerlendirilmiştir.
Bulgular: Vardiyalı sistemde çalışan bireylerde SCL-90-R alt ölçeklerinden somatizasyon, obsesif-kompulsif, kişiler arası duyarlılık, kaygı, paranoid düşünce puanları ile genel belirti indeksi puanı istatistiksel olarak anlamlı bir biçimde daha yüksekti. Depresyon, hostilite, fobi ve psikotisizm alt ölçeklerinde gruplar arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Vardiyalı çalışan grupta, SF-36 alt ölçeklerinden fiziksel fonksiyon ve ağrı alanlarında yaşam kalitesinin gündüz çalışanlara göre daha bozuk olduğu; genel sağlık, fiziksel rol güçlüğü, emosyonel rol güçlüğü, mental sağlık, enerji ve sosyal fonksiyon yönünden iki grup arasında anlamlı farklılık olmadığı tespit edilmiştir.
Sonuç: Bu çalışma, vardiyalı sistemde çalışmanın hemşirelerde psikiyatrik bozuklukların oluşması ve düşük yaşam kalitesi açısından olası bir risk etkeni olduğunu göstermiştir. Bu nedenle, çalışma saatlerinin çalışanlarda oluşabilecek sorunlar dikkate alınarak düzenlenmesi yaşam kalitesinin iyileştirilmesine katkıda bulunacaktır.
Influence of night shift work on psychologic state and quality of life in health workers
Objective: This study aimed to assess the symptoms of psychopathology caused by the shift-work and to
evaluate their impact on the quality of life.
Method: Forty-two nurses working at daytime and 45 nurses working at the night shift were evaluated with
Symptom Checklist-90-R (SCL-90-R) and Short Form 36 (SF-36) for assessing general psychiatric symptoms
and quality of life.
Results: Shift-work nurses reported significantly higher somatization, obsessive-compulsive, interpersonal
sensitivity, anxiety, paranoid ideation and global severity index scores than daytime nurses. Significant
differences were not found in the depression, hostility, phobic anxiety and psychoticism scores. Shift-work
nurses also reported significantly worse scores on pain and physical function compared with daytime
nurses.
Conclusion: In our study, shift-work was shown to be a potential risk factor for increased psychiatric
morbidity and low quality of life among nurses. Therefore, adjusting the work schedule with the potential
problems of the workers may improve their life quality.