Nöropsikiyatri Arşivi; 2010;47(1):9-14
Üniversite Öğrencilerinde İşlevsel Olmayan Kişilerarası Şemaların Obsesif Kompulsif ve Disosiyatif Belirtilerle İlişkisi
M Boysan, L Beşiroğlu, T Kalafat, M Kağan, C Ateş
Yüzüncü Yıl Üniv, Van
Amaç: Bu çalışmanın amacı işlevsel olmayan sınırlılık şemaları, obsesif kompulsif belirtiler ve disosiyasyon arasındaki ilişkileri araştırmaktır.
Yöntemler: Çalışmanın verileri 322 üniversite öğrencisinden toplanmıştır. Örneklemin 159'u kız (% 49.38) ve 163'u erkektir (%50.62). Araştırmaya katılan kişilere Disosiyatif Yaşantılar Ölçeği (DYÖ), Padua Envanteri (PE), Clark-Beck Obsesif-Kompulsif Ölçeği (CBOKÖ), Sınırlılık Şemaları Ölçeği (SŞÖ), Beck Anksiyete Envanteri (BAE) ve Beck Depresyon Envanteri (BDE) uygulanmıştır. Yaş, cinsiyet, anksiyete ve depresyon kontrol edildikten sonra hiyerarşik regresyon analizleri yapılmıştır.
Bulgular: Yaş, cinsiyet, anksiyete ve depresyon kontrol edildikten sonra kişilerarası sınırlılık şemalarının disosiyasyon ve obsesif kompulsif belirtilerin şiddetindeki artışı önemli ölçüde yordadığı bulunmuştur. Algılanan bağımlılık da benzer şekilde obsesif dürtüler ve kontrol etme davranışıyla önemli düzeyde ilişkilidir.
Sonuç: Kişilerarası olumsuz şemalar disosiyatif ve obsesif kompulsif belirtilerin ortaya çıkışında ya da devam etmesinde bilişsel bir yatkınlık faktörü olarak önemli olabilir. Sonuçlar obsesif kompulsif belirtiler ve disosiyasyonla ilişkili teorik yaklaşımlar çerçevesinde tartışılmıştır.
Associations of Dysfunctional Interpersonal Schemas with Obsessive-Compulsive and Dissociative Symptoms in University Students
Objective: The aim of the study was to explore associations between obsessive-compulsive symptoms, dissociation, and dysfunctional limitedness schemas.
Methods: Data were collected from 322 undergraduates. The sample was composed of 159 females (49.38%) and 163 males (50.62%). The Dissociative Experiences Scale (DES), the Padua Inventory (PI), the Clark-Beck Obsessive-Compulsive Inventory (CBOCI), the Limitedness Schemas Questionnaire (LSQ), the Beck Anxiety Inventory (BAI), and the Beck Depression Inventory (BDI) were administered to the subjects. Hierarchical regression analyses were performed after controlling for age, gender, anxiety and depression.
Results: Interpersonal limitedness schemas significantly predicted higher scores on dissociation and obsessive-compulsive symptoms after controlling for age, gender, anxiety and depression. Perceived interconnectedness was also associated with obsessive impulses and checking behavior as well.
Conclusion: Interpersonal negativistic schemas, as a cognitive vulnerability factor, may be important in the emergence and maintenance of obsessive-compulsive symptoms and dissociation. Results are discussed under the theoretical approaches concerning dissociation and obsessive-compulsive symptoms.