Türk Psikiyatri Dergisi; 2009;20(2):153-163
Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarında Kendilik Algısı ve Kontrol Odağı
NH Şahin, HN Basım, F Çetin
Başkent Ü Fen-Edebiyat Fak., Psikoloji Bl. Ankara
Amaç: Bu çalışmanın amacı, kişilerarası çatışma çözme yaklaşımlarıyla, kişilerin kendilik algısı ve kontrol odağı arasındaki ilişkileri incelemek ve çatışma çözüm yaklaşımlarını yordayan değişkenleri ortaya çıkarmaktır.
Yöntem: Araştırma, Ankara'da öğrenim gören, yaşları 18-28 arasında değişen 345 üniversite öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Veriler, çatışma çözme yaklaşımları için Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımları Ölçeği, kendilik algısı için Sosyal Karşılaştırma Ölçeği ve kontrol odağı için İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Yüzleşme yaklaşımının önemli bir kısmının kendilik algısı tarafından yordandığı (β=.396, p<.001), kendiliğin ayrıca, kendini açma (β=.180, p<.01) ve duygusal ifade (β=.196, p<.001) yaklaşımlarıyla da ilişkili olduğu, kontrol odağının ise, tüm çözüm yaklaşımlarının açıklanmasında rol oynadığı ortaya çıkmıştır. Bu bulgulara ek olarak, çatışma çözmede kadınların daha çok kendilerini açtıkları (β=-.163, p<.01) ve duygusal ifade sergiledikleri (β=-.219, p<.001); erkeklerin ise daha genel davranış (β=.270, p<.001) gösterdikleri ve çatışmaya yaklaştıkları (β=.395, p<.001) belirlenmiştir.
Tartışma: Kendilik algısı ve kontrol odağının, kişilerarası çatışma çözme süreçlerinde benimsenen davranışlarla ilişkili olduğu; kendilik algısı olumlu ve iç kontrol odaklı kişilerin, kişilerarası çatışma çözme süreçlerinde daha etkili ve yapıcı çözümler benimsediği ileri sürülebilir.
Locus of Control and Self-Concept in Interpersonal Conflict Resolution Approaches
Objective: The purpose of this study was to investigate the relationship between self-concept and locus of control in interpersonal conflict resolution approaches and to determine the predictors of conflict resolution approach choices.
Method: The study included 345 students aged between 18 and 28 [year]s that were studying at universities in Ankara. Data were collected using the Interpersonal Conflict Resolution Approaches Scale to measure conflict resolution approaches, the Social Comparison Scale to measure self-concept, and the Internal-External Locus of Control Scale to measure locus of control.
Results: It was observed that confrontation approach to interpersonal conflict was predicted by self-concept (β = 0.396, P < 0.001) Moreover, self-concept was related to self-disclosure (β = 0.180, P < 0.01) and emotional expression (β = 0.196, P < 0.001) approaches. Locus of control played a role in the choice of all resolution approaches. In addition to these findings, it was observed that females used self-disclosure (β = ?0.163, P < 0.01) and emotional expression (β = ?0.219, P < 0.001), while males used approach (β = 0.395, P < 0.001) and public behavior (β = 0.270, P < 0.001) approaches in the resolution processes.
Discussion: Self-concept and locus of control were related to the behaviors adopted in the interpersonal conflict resolution process. Individuals with a positive self-concept and an internal locus of control adopted solutions to interpersonal conflict resolution that were more effective and constructive.