Türk Psikiyatri Dergisi; 2008;19(2):124-132
Şizofreni Hastalarında Metabolik Sendrom Sıklığı ve İlişkili Etmenler
C Cerit, E Özten, M Yıldız
Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kl., İstanbul
Amaç: Bu çalışmada poliklinikten takip edilen şizofreni hastalarında metabolik sendrom (MS) sıklığının saptanması ve ilişkili etmenlerin araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Polikliniğe 10 Mayıs-12 Haziran 2006 tarihleri arasında başvuran ve şizofreni ve şizoaffektif bozukluk tanıları konulan tüm hastalar (108 hasta) çalışmaya alınmıştır. Bu hastalardan 8'inin biyokimyasal tetkik sonuçları tamamlanamadığından kalan 100 hasta değerlendirmeye alınmıştır.
Bulgular: Metabolik sendrom sıklığı, Üçüncü Erişkin Tedavi Paneli (ATP III) ölçütlerine göre %21, ATP III-A ölçütlerine göre %34, Uluslararası Diyabet Federasyonu (IDF) ölçütlerine göre %41 olarak bulunmuştur. Hastalarda bel çevresi ölçümü yüksekliğine ve HDL düzeyi düşüklüğüne sık rastlanmıştır. Hastaların yaşı arttıkça daha yüksek oranda MS tanısı konulmaktadır. Metabolik sendrom tanısı konulan hastaların yaş ortalaması, hastalık ve tedavi süresi MS tanısı konmayan hastalarınkinden daha yüksek bulunmuştur. Metabolik sendrom tanısı konulanların ailelerinde obeziteye daha sık rastlanmıştır.
Tartışma: Şizofreni hastalarında ATP-III ölçütlerine göre metabolik sendrom sıklığı benzer çalışmalardaki oranlardan daha düşük bulunmuştur. Bunun yanında ATP-III A ve IDF ölçütlerine göre MS sıklığı yüksek bulunmuştur. Şizofreni hastaları metabolik sendrom ve ilişkili metabolik bozukluklar açısından risk altındadırlar. Özellikle yüksek yaş, kadın olmak, uzun hastalık ve tedavi süresi ve ailede obezite gibi risk faktörlerinin varlığında klinisyenlerin hastanın metabolik durumunu gözden geçirmeleri uygun olacaktır. Bel çevresi ölçümü yüksekliği ve HDL düzeyi düşüklüğü metabolik sendrom açısından muhtemelen en önemli yordayıcılardır.
The Prevalence of Metabolic Syndrome and Related Factors in Patients With Schizophrenia
Objective: The aim of this study was to examine the prevalence of metabolic syndrome (MS) and related factors in patients with schizophrenia at an outpatient clinic.
Method: All 108 patients with schizophrenia or schizoaffective disorder that presented to the outpatient clinic between 12 May and 12 June 2006 were included in the study. Of the 108 patients, 100 whose biochemical analyses were completed were assessed.
Results: The prevalence of MS was 21%, 34%, and 41% according to ATP III, ATP III-A, and IDF criteria, respectively. Increased waist circumference and low HDL level were frequent among the patients. The prevalence of MS increased with age. Mean age, duration of illness and duration of treatment were higher and family history of obesity was common in the patients with MS.
Discussion: The prevalence of ATP III-defined MS in patients with schizophrenia was lower compared to that reported in other studies; however, the prevalence of MS was high based on ATP III-A and IDF criteria. Patients with schizophrenia are at increased risk for MS or related metabolic problems. In particular, when risk factors such as older age, female gender, long duration of illness and treatment, and family history of obesity exist, clinicians should examine the metabolic condition of the patient. Increased waist circumference and low HDL level are probably the best predictors of MS.