Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; 2007;17(3):147-154
Klozapine Bağlı Siyalorenin Etyolojisi ve Tedavisi
D Eraslan, Ö Öztürk, Y Genç, A Kalyoncu
Balıklı Rum hastanesi Anatolia Klinikleri
Klozapin tedaviye dirençli şizofrenide en önemli farmakoterapi seçeneğ
idir. Ne yazık ki bu ilacın yan etkileri tedavi sırasında zorluklar yaratmaktadı
r. Hastaların üçte birinde görülen ve yaşam kalitesini bozan
bir yan etki olmasına rağmen, klozapine bağlı siyalorenin üzerinde
yeterince durulmamaktadır. Bu durum, hastaların şikayetlerini giderecek
tedavi seçeneklerinin bulunmasını da zorlaştırmaktadır. Bu
derlemenin amacı, klozapine bağlı siyalorenin klinik özellikleri, etyopatolojisi
ve tedavi seçeneklerinin gözden geçirilerek bu konuya dikkat
çekilmesini sağlamaktır.
Klozapine bağlı siyalore ve tedavisi ile ilgili PUBMED’deki 1966-2006
yılları arasında yayınlanmış ulaşılabilir tüm makaleler gözden geçirilmiştir.
Klozapine bağlı hipersalivasyonun muskarinik reseptörlerin dengesinin
bozulması ve a2 reseptörlerin blokajından mı, yoksa ilacın yutma
refleksini bozmasından mı kaynaklandığı tam olarak bilinememektedir.
Siyalore, hastayı klinik olarak büyük oranda rahatsız edebilmektedir.
Çeşitli yollarla yutkunmanın artırılması veya klozapin dozunun
ayarlanması gibi yöntemlerin dışında, amitriptilin, biperiden, ipratropyum
bromür gibi antikolinerjik ajanlar, klonidin gibi a2 agonistleri veya
botilinum toksini enjeksiyonu gibi uygulamalar da tedavi seçenekleri
arasındadır.
Klozapine bağlı siyalorenin tedavisinde farmakolojik ajanların hiç biri
diğerine üstün bulunmamıştır. Ancak ilaç dışı önerilerle beraber gereken
durumlarda bu tedavi seçeneklerinin dikkatlice seçilerek uygulanması
hastaların yaşam kalitesi ve ilaç uyumunun sağlanması açısından
büyük önem taşımaktadır.
The etiology and treatment of clozapine induced sialorrhoea
The side effects of clozapine which is a prominent
pharmacotherapeutic choice in resistant schizophrenia causes
important disadvantages. Although one third of patients on clozapine
treatment suffers from sialorrhoea, it is generally underevaluated.
This underevaluation causes the treatment choices to be limited . The
aim of this article is to attract the attention on the subject via
discussing the etiology and treatment of clozapine induced
sialorrhoea.
All articles related with clozapine induced sialorrhoea in PUBMED
between 1996-2006 were reviewed.
It is not certainly known whether sialorrhoea induced by clozapine is
caused by impaired balance in muscarinic receptors and a2 receptor
blockade or impairment of swallowing reflex by clozapine. Except
from recovering swallowing reflex or lowering clozapine dose,
anticholinergic agents such as amitriptyiline, biperiden, ipratropium
bromide, a2 agonists such as clonidine and injection of botilinum
toxin might be of benefit in the treatment of clozapine induced
sialorrhoea.
None of the pharmacologic agents were found superior to each other
in the treatment of clozapine induced sialorrhoea. However, it is of
great importance to make the best treatment choice of sialorrhoea
and inform the patient about non-pharmacological prevention
methods in order to increase the quality of life and drug compliance.