Türkiye'de Psikiyatri; 2006;8(2):98-107
Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeğinin (Adult ADD/ ADHD DSM IV- Based Diagnostic Screening and Rating Scale) Dilsel Eşdeğerlilik, Geçerlik Güvenirlik ve Norm Çalışması
Ş Günay, C Savran, UM Aksoy, F Maner, A Turgay, İ Yargıç
Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastenesi 5. Psikiyatri Kliniği
Amaç: Bu araştırmanın genel amacı, Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Ölçeğinin (Adult ADD/ADHD DSM
IV- Based Diagnostic Screening and Rating Scale) Türkiye koşullarına uygun dilsel eşdeğerlilik, geçerli, güvenirlik
ve norm çalışmasını gerçekleştirmektir.
Yöntem: Bu çalışmada, Erişkin DEHB ölçeği, Sıfat Listesi, SCL 90-R, Durumluluk ve Sürekli Kaygı Envanteri
ölçekleri kullanılmıştır.Çalışma grupları, 30 kişilik DEHB, 30 Bipolar Bozukluk tanısı almış, 30 Alkol 'Madde
kötüye kullanımı olan, 47 öğrenci ve 163 kişilik normal populasyondan oluşmaktadır (n=300). Ölçeğin dilsel
eşdeğerliliği, iç tutarlılık katsayısı, madde toplam korelasyon katsayısı, test tekrar test güvenirliliği, madde
güvenirliliği, yapı ve kriter geçerlilikleri hesaplanmıştır.
Bulgular: Dilsel eşdeğerlilik için Erişkin DEB/DEHB ölçeğinin nın hem genel toplam, hem de alt boyutlar
toplamları için yapılan ilişkili grup t testinde istatiksel açıdan anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Güvenirlilik
çalışmasında, iki uygulama arasındaki devamlılık katsayısı 0,953 olarak bulunmuştur. Erişkin ADHD ölçeğinin
genel toplam güvenirliğini test etmek üzere hesaplanan iç tutarlık katsayılarından en yüksek güvenirliği
Cronbach Alfa (0,9566) en düşük güvenirliği ise Spearman Brown (0,9072) ve Guttman (0,9072) teknikleri
vermiştir. Kaiser Meyer-Olkin değerinin (0,875) 0,50'nin üstünde olması nedeni ile örneklem büyüklüğünün
faktör analizi yapmaya uygun olduğu anlaşılmıştır. Barlett test sonucunun da anlamlı olması nedeni ile ölçülen
özelliğin evren parametresinde çok boyutlu bir değişkenden geldiği kabul edilmiştir. Varimax rotated
yöntemi ile yapılan faktör analizi sonucunda üç alt boyut belirlenmiştir. Birinci alt boyutun özdeğeri 9.182,
İkinci alt boyuttun özdeğeri 7.356, Son alt boyutun özdeğeri 5.495 olarak bulunmuştur. Erişkin DEHB
ölçeğinin norm değerleri de hesaplanmıştır.
Sonuç: Bu çalışma ADHD Rating Scale nin geçerli ve güvenilir olduğunu göstermiştir.
The Norm Study, Transliteral Equivalence, Validity ,Reliability of Adult Hyperactivity Scale in Turkish Adult Population
Objective: The main objective of the present study was to perform the norm study and investigate the transliteral equilivalance, the validity and
reliability of the Turkish version of Adult ADD/ADHD DSM-IV Based Diagnostic Screening and Rating Scale.
Method: In this study; Adult ADHD Scale, Adjective Check List,SCL 90-R and State Trait Anxiety Inventory were used. The subjects of the study
were: 30 patients diagnosed as Adult ADHD, 30 Patients diagnosed as Bipolar Disorder, 30 patients with Alcohol and Substance Abuse, 47
students and 163 healthy individuals (control) Transliteral equivalence, internal reliability coefficient, correlation coefficient of item summary,
repeated test reliability, item reliability, construct and criterion validitity were assessed.
Findings: Transliteral assesment of Adult ADHD Scale did not reveal any significant difference in related t test analysis both for general and
subdimensional asessments. General reliability are demonstrated with internal reliability coefficients; in which the highest reliability calculated
with Cronbach Alpha (0,9566) and less in Spearmann Brown (0.9072) and Gutmann (0,9072) technics.Kaiser Meyer Olkin value over 0,50
indicating sampling size is large enough for factor analysis. Significant results in Barlett test showed that measured parameters are originated
from a mulltidimensional variable .Factor analysis processed with Varimax ?rotated method revealed 3 sub-dimension of the scale and related
subdimensional variables.
Results: Our study demonstrated that Adult ADHD Rating Scale Turkish version is transliterally equivallent, valid and reliable.