Nöropsikiyatri Arşivi; 2021;58(2):87-93
Bipolar Bozuklukta DEHB Ek Tanısı Varlığında Nörobilişsel İşlevler
H E Arat Çelik , D Ceylan , C Hıdıroğlu Ongun , A Erdoğan , D Tan ,P Gümüşkesen , B Bağcı , A Özerdem
Maltepe Üniversitesi, İstanbul
(DEHB) yetişkinlerde sıklıkla bir arada görülmektedir. Her iki durumda
da nörobilişsel ve davranışsal problemler bulunmaktadır. Bu çalışmada
DEHB ek tanısı olan erişkin BB (BB+DEHB) tanılı bireylerin nörobilişsel
işlevlerinin yalnız BB tanılı bireyler, yalnız DEHB tanılı bireyler ve sağlıklı
kontrollerle (SK) karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Nörobilişsel işlevlerin değerlendirilmesi amacıyla erişkin
(18–65 yaş arası) BB tanılı bireylere (s=37), DEHB tanılı bireylere (s=43),
BB+DEHB (s=20) tanılı bireylere ve sağlıklı kontrollere (s=51) sözel
öğrenme ve bellek, görsel bellek, işlem hızı, dikkat, yürütücü işlevler,
işleyen bellek ve sözel akıcılık işlevlerinin ölçüldüğü geniş bir nörobilişsel
batarya uygulanmıştır. Nörobilişsel testler gruplar arasında, yaş, eğitim
seviyesi ve toplam BIS puanları eş değişken olarak alınarak, çok faktörlü
kovaryans analizi modeli kullanılarak değerlendirilmiştir.
Bulgular: BB ve BB+DEHB grupları işlem hızı, dikkat, yürütücü işlev
ve sözel akıcılık alanlarında, sağlıklı kontrollere göre anlamlı olarak
düşük performans göstermiştir. BB grubu ek olarak yürütücü işlev,
sözel öğrenme ve bellek alanlarında bozukluklar göstermiştir. BB ve
BB+DEHB grupları arasında sözel öğrenme ve bellek, görsel bellek, işlem
hızı, dikkat, yürütücü işlevler, işleyen bellek ve sözel akıcılık alanlarında
anlamlı farklılık saptanmamıştır. DEHB grubu sözel akıcılık alanında
sağlıklı kontrollere göre anlamlı olarak kötü performans sergilemiştir.
Sonuç: Bulgularımız erişkin BB ve BB+DEHB tanılı bireylerin nörobilişsel
işlevler açısından büyük oranda benzerlikler gösterdiğini ortaya
koymaktadır. Bulgular BB ve DEHB’nin nörogelişimsel açıdan benzer
ve farklı yönlerinin ortaya konması için daha çok çalışmaya ihtiyaç
olduğunu göstermektedir
Neurocognitive Functions in Bipolar Disorder in Relation to Comorbid ADHD
Introduction: Bipolar disorder (BD) and attention deficit hyperactivity
disorder (ADHD) often co-occur in adult population. Both conditions
present various neurocognitive and behavioral problems. We aimed to
examine neurocognitive functions in adult patients with comorbid BD
and ADHD (BD+ADHD) in comparison to patients with only BD, only
ADHD and healthy controls (HCs).
Method: An extensive cognitive battery which evaluates verbal learning
and memory, visual memory, processing speed, attention, executive
functions, working memory and verbal fluency, was used to assess
neurocognitive functions respectively in adult (age 18–65 years) patients
with BD (n=37), ADHD (n=43), BD+ADHD (n=20) in comparison to HCs
(n=51). The Multivariate Analysis of Covariance models, where age, level
of education and total BIS-11 scores were included as covariates, were
used for comparing neurocognitive scores among groups.
Results: Both BD and BD+ADHD groups showed significantly poorer
performance than HCs in processing speed, attention, executive
functions, and verbal fluency domains. The BD group had additional
significant deficits in executive functions, verbal learning and memory
domains. There were no significant differences between BD and
BD+ADHD groups with regards to verbal learning and memory, visual
memory, processing speed, attention, executive functions, working
memory and verbal fluency domains. Patients with only ADHD showed
significantly poorer performance than HCs in verbal fluency domain.
Conclusions: Our results show similarities in the neurocognitive
functions of adults with BD and BD+ADHD across a wide range of
cognitive domains. The findings point to the need for further exploration
of diverging and converging neurodevelopmental trajectories of BD and
ADHD.