Nöropsikiyatri Arşivi; 2021;58(1):11-15
Vardiyalı Çalışan Sağlık Çalışanlarında Uyku Hijyeni ve Uyku Bozukluğunun Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi
DG Hattatoğlu , Ş Aydın , C Aydın , BP Yıldız
Sağlık Bilimleri Üniversitesi İstanbul,
Amaç: Bozulmuş uyku kalitesi ve uyku hijyeni, vardiyalı çalışanlarda
yaşam kalitesinin bozulmasına yol açarak zihinsel ve fiziksel sağlık için
zararlı olabilmektedir. Çalışmamızda uyku kalitesindeki bozulmanın veya
kötü uyku hijyeninin varlığı,var ise, sağlıkla ilgili sonuçları üzerindeki
etkilerini göstermeyi amaçladık.
Yöntem: Çalışmaya prospektif olarak 90 vardiyalı ve 66 vardiyasız
sağlık çalışanı dâhil edildi. Katılımcılar Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi
(PUKİ), Uyku Hijyen İndeksi (UHİ), Epworth Gündüz Uykululuk Ölçeği,
Kısa Form-36 Yaşam Kalitesi Ölçeği, Beck Depresyon ve Beck Anksiyete
Ölçekleri ile değerlendirmeler yapıldı.
Bulgular: Toplam PUKİ skorları vardiyalı çalışanlarda artış eğilimi
gösterse de, uykuya dalmada gecikme dışında toplam skorlarda ve alt
bölümlerde anlamlı bir fark gözlenmemiştir. UHİ toplam puanının
artması vardiyalı çalışanlarda uyku hijyeninin daha kötü olduğunu
göstermiştir (p=0,002). Gün içerisinde kısa uyku ihtiyacında artış, yatağa
gitme ve yataktan kalkma saatlerinde günden güne değişiklik ve yatakta
kalma süresinde normalden daha uzun olduğu saptanmıştır. (p: 0,001,
p: 0,001, p: 0,001, p: 0,001, p: 0,001). UHİ, canlılık (r=-0,284, p=0,007),
sosyal fonksiyon (r=-0,323, p=0,002), zihinsel sağlık (r=-0,274, p=0,009)
ve hesaplanmış mental komponent toplam skoru (r=-0,302, p=0,004)
gibi QoL parametreleri üzerinde belirgin etkilere sahiptir.
Sonuç: Çalışmamızda vardiyalı sağlık çalışanlarında kötü uyku hijyeni ve
uzamış uykuya dalış süresinin yaşam kalitesindeki bozulmadan sorumlu
olabileceğini saptadık.
The Effect of Sleep Hygiene and Sleep Deterioration on Quality of Life in ShiftworkingHealthcare Professionals
Introduction: Deterioration in sleep quality and sleep hygiene may result
in impairments on mental and physical health leading to deterioration of
quality of life (QoL) in healthcare shift workers. We aimed to determine
the presence of sleep deterioration as well as poor sleep hygiene, and if
any, the effects of these on health-related outcomes.
Methods: This study prospectively included healthcare professionals
who did and did not work shifts (n=90 and n=66, respectively). The
participants completed the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), Sleep
Hygiene Index (SHI), Epworth Daytime Sleepiness Scale (EDSS), Short
Form-36 quality of life scale (SF-36), and the Beck depression (BD) and
Beck anxiety (BA) scales.
Results: Although the total PSQI scores showed a tendency to increase
in shift workers, no significant differences were observed in total scores
as well as subdivisions, except for an increase in sleep latency. Increased
SHI total score in shift workers were represent more deteriorated sleep
hygiene behavior (p=0.002). Increased needs of daytime nap, variability
of both go and get out of bed and stay in bed longer than usual were
recorded respectively (p: 0.001, p: 0.001, p: 0.001, p: 0.001, p: 0.001).
SHI had prominent effects on QoL parameters such as vitality (r=-0.284,
p=0.007), social function (r=-0.323, p=0.002), mental health (r=-0.274,
p=0.009), and calculated mental component total score (r=-0.302,
p=0.004).
Conclusion: In our study, we clearly detected prolonged sleep latency
and poor sleep hygiene in shift workers which should be responsible for
the deterioration of QoL.