Türk Uyku Tıbbı Dergisi; 2019;6(3):74-79
Uyku ve Yaşam Tarzı Anketinin Geçerlik ve Güvenirliği
T Bay, A Ergün
Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
Amaç: Bu çalışmanın amacı Adölesanlarda Uyku ve Yaşam Tarzı
Anketi’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır.
Gereç ve Yöntem: Uyku ve Yaşam Tarzı Anketi adölesanların
uyku, televizyon ve bilgisayar alışkanlıklarını değerlendirmek üzere
geliştirilmiş 12 sorudan oluşmaktadır. Anket toplam 1476 öğrenciye
uygulandı ve dört hafta sonra 112 öğrenciye tekrar test yapıldı. Anketin
kapsam geçerliği 10 uzmanın görüşü, yapı geçerliği ki-kare analizi ile
değerlendirildi. Ankette yer alan soruların güvenirliği için test-tekrar
test yapıldı ve kategorik değişken için kappa, sıralı veriler için Spearman
korelasyon analizi, sürekli değişkenler için uyuşum yüzdesi hesaplandı.
Bulgular: Uyku ve Yaşam Tarzı Anketi’nin kapsam geçerliği indeksi
0,99 bulundu. Yapı geçerliği için yapılan ki-kare analizinde uyku süresi
ortancanın altında olan öğrencilerin uykuya dalma ve uyanmada güçlük
çekme ve okulda uykulu olma oranları istatistiksel olarak anlamlı yüksek
bulundu. Uyku ve Yaşam Tarzı Anketi’nde kategorik değişken olan yatak
odasında televizyona sahip olma test-tekrar test kappa değeri 0,84,
sıralı değişken içeren 4 sorunun test-tekrar test korelasyonları 0,66-0,81
arasında ve sürekli değişken olan altı sorunun test-tekrar test uyuşum
yüzdesi %50,9-84,8 arasında bulundu.
Sonuç: Uyku ve Yaşam Tarzı Anketi geçerli ve güvenir bir araç olarak
bulundu. Anket okul sağlığı çalışmalarında adölesanların uyku
alışkanlıkları ve uykuyu etkileyen yaşam tarzı faktörlerini değerlendirmek
için kullanılabilir.
Validity and Reliability of the Sleep and Lifestyle Questionnaire
Objective: The aim of this study was to investigate the validity and
reliability of the Turkish version of the Sleep and Lifestyle Questionnaire
for adolescents.
Materials and Methods: The Sleep and Lifestyle Questionnaire consists
of 12 questions developed to assess sleep, television, and computer
habits of adolescents. The questionnaire was applied to a total of 1.476
students, and 112 students were retested four weeks later. The content
validity of the questionnaire was evaluated by opinions from 10 experts,
construct validity was evaluated by chi-square analysis. The test-retest
was performed for the reliability of the questions in the questionnaire
and kappa for the categorical variable, Spearman’s correlation analysis
for ordinal data, and the percentage of agreement for continuous
variables were calculated.
Results: Content validity index of Sleep and Lifestyle Questionnaire
was found as 0.99. The chi-square analysis of the construct validity
demonstrated that the students whose sleep time was less than
the median has a statistically significant higher rate of falling asleep,
difficulty in awakening, and being sleepy at school. In the Sleep and
Lifestyle Questionnaire; having a television in the bedroom which
was categorically variable, test-retest kappa value was 0.84, testretest correlations of four questions contain ordinal variables were
between 0.66-0.81, and the percentage of test-retest agreement of six
continuously varying questions was found between 50.9-84.8%.
Conclusion: The Sleep and Lifestyle Questionnaire was found to be a
valid and reliable tool. The questionnaire can be used to assess lifestyle
factors that affect sleep habits and sleep patterns of adolescents in
school health studies.