Amaç: Değişik meslek gruplarında tükenme ve tükenmeyle ilişkili faktörlerin araştırıldığı çalışma sayısı oldukça fazla olmasına karşın akademisyenlerde bu konuyu inceleyen araştırma sayısı yetersizdir. Biz bu çalışmada akademik ve idari sorunlar, iş yükü ve ücret yetersizliği gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak tükenme ve ilişkili durumlara oldukça açık bir meslek olduğunu varsaydığımız akademisyenlikte tükenme düzeylerini ölçmeyi ve tükenme düzeyleriyle çeşitli sosyodemografik özellikler ve depresyon arasında bir ilişki olup olmadığını araştırmayı amaçladık.

Yöntem: Karadeniz Teknik Ünirversitesi (KTÜ) merkez kampüsündeki beş fakültede çalışan ve seçkisiz tabakalı örnekleme yöntemiyle seçilen akademisyenlerden 160 kişi çalışmaya katılmıştır. Veriler, Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ), Zung Depresyon Ölçeği (ZDÖ) ve sosyodemografik veri toplama formu kullanılarak elde edilmiştir.

Bulgular: MTÖ puanlarının karşılaştırılması sonucu gerek cinsiyet, gerekse akademisyenlerin çalıştıkları fakülteler açısından anlamlı bir farklılık bulunamamıştır; oysa depresyon puanları kadınlarda anlamlı olarak yüksek çıkmıştır. Akademik aşama düzeyleri gözönüne alındığında profesörlerin kişisel başarı (KB) puanlarının araştırma görevlilerine göre; araştırma görevlilerinin depresyon puanlarının ise profesörlerin ve doçentlerin puanlarına göre anlamlı olarak yüksek olduğu bulunmuştur. Koşullar elverdiğinde işini değiştirmek istediğini belirtenlerle belirtmeyenlerin ve uyku süresinin yeterli olduğunu bildirenlerle yetersiz olduğunu bildirenlerin duyarsızlaşma (DYS), duygusal tükenme (DT) ve ZDÖ puanları anlamlı olarak farklı bulunmuştur. Akademisyenlerde DT düzeyini yordayan en önemli değişkenlerin sırasıyla depresyon, aylık gelir beklentisi ve duyarsızlaşma; depresyon düzeyini yordayan en önemli değişkenlerin ise sırasıyla DT, KB ve çalışma yılı olduğu saptanmıştır.

Sonuç: Cinsiyet, medeni durum, akademik düzey, aylık gelir beklentisi, uyku süresi ve meslek seçim şekli gibi bazı sosyodemografik özellikler, akademisyenlerde depresyon ve tükenme ile ilişkili en önemli etmenlerdir.

Objective: The aim of this study was to investigate if there is an association between the level of burnout, sociodemographic factors and depression, and to measure the level of burnout in academicians who were predisposed to burnout, and its relations who were predisposed to burnout, and its relations with academic and managerial problems, overwork, inadequate fee, and some other factors assumed to be related with burnout.

Method: One-hundred and sixty academicians who work in five faculties in central campus of Karadeniz Technical University participated in this study. Subjects were selected by using random stratified sampling. The data were obtained by using Maslach Burnout Inventory (MBI), Zung Depression Scale (ZDS), and sociodemographic data form.

Results: There was no significant difference in emotional exhaustion, depersonalization and personal accomplishment levels according to sex and type of school; but, ZDS scores of women were higher than those of men. The levels of personal accomplishment were significantly higher among professors than research assistants were significantly higher than professors and associate professors. The levels of burnout, depersonalization, emotional exhaustion, personal accomplishment, and depression were significantly different between those who have sufficient sleep duration and those who have insufficient duration, and who want to change their jobs when conditions are convenient, and who do not. It was found that the most important factors that predict the level of emotional exhaustion are depression, expectation of high income, and depersonalization; and that the most important factors that predict depression level, are emotional exhaustion and personal accomplishment levels, respetively.

Conclusion: In was concluded that gender, marital status, the level of expectation of income, sleep duration, promotion in profession and the ways of choosing the job are the most important factors related to burnout and depression in academicians.