Kronik böbrek yetmezliğinin (KBY) birincil tedavi yöntemleri, diyaliz ve transplantasyondur. 1997 yılı verilerine göre ülkemizde 10.000 hemodiyaliz, 1893 periton diyalizi hastası bulunmaktadır. Yılda ortalama 360 adet böbrek transplantasyonu yapılmaktadır. KBY tedavi yöntemlerinden biri seçilirken tıbbi ölçütler ancak kısmen önemlidir. Psikososyal uyum ve işlevsellik ile yaşam niteliği anlamında ise, deneyimli klinisyenler bile, hangi hastanın hangi tedavi seçeneğinden daha çok yararlanacağını öngörmenin güç olduğunu vurgulamaktadırlar. Bazı araştırmacılar, kronik böbrek yetmezliği olan hastaların psikiyatrik morbiditelerinin ve yetiyitimlerinin yüksek olduğunu ve seçilen tedavi yönteminin psikiyatrik anlamda bir fark yaratmadığını belirtirken, çoğunluk, transplantasyonun diyalize kıyasla ruhsal açıdan daha avantajlı olduğunu ve hastaların yaşam niteliğini arttırdığını bildirmektedir. Diğer yandan psikolojik uyumun KBY tedavisinin gidişinde değişkenlik gösterdiği, zamanla ruhsal belirti düzeylerinde düşüş olduğu bildirilmiştir. Bu yazıda KBY’nde gözlenen ruhsal ve sosyal sorunlar ile bu sorunların yaşam niteliği ve süresi üzerine olan etkileri gözden geçirilmektedir. Son otuz yıla yönelik yapılan yazın taramasında, KBY hastalarının yaşadığı psikososyal sorunları araştıran ve tedavi seçeneklerini psikiyatrik morbidite ve yaşam niteliği açısından birbirleriyle kıyaslayan çok sayıda çalışmaya ulaşılmıştır.

Primary treatment modalities of chronic renal failure (CRF) are dialysis and renal transplantation. According to 1997 data there were 10,000 hemodialysis and 1893 continuous ambulatory peritoneal dialysis (CAPD) patients in Turkey. On a [year]ly basis 360 renal transplantation procedures take place. In deciding for one of the treatment modalities, medical criteria are of partial importance. On the other hand, in terms of psychosocial adjustment and functioning and quality of life, even the expert clinicians emphasize that is very difficult to predict which treatment modality is best for the patient. While some researchers report that psychiatric morbidity and disability of CRF are high and there is no difference between the chosen treatment modalities, most of them report that transplantation is more advantageous than dialysis, and quality of life is better in transplant patients. On the other hand, some researchers claim that psychological adjustment varies during the treatment of CRF and psychiatric symptoms decrease with time. In this paper, psychiatric and social problems in CRF and the effect of these problems on quality of life are reviewed. According to our literature review covering the past 30 [year]s, there have been many researchers for the CRF patients’ psychosocial difficulties. Also most of this research work compare treatment strategies with respect to psychiatric morbidity and quality of life.