Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi; 2015;5(43):11-20
Mesleki Kararsızlığın Yordanmasında Kontrol Odağı ve Mantık Dışı İnançların Rolü
M Şahin, SV Sarı, S Duman, U Kerimoğlu, T Kocaman
Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon
Bu araştırmanın amacı, lise son sınıf öğrencilerinin mesleki kararsızlıklarını yordamada kontrol
odağı ve mantık dışı inançların rolünü incelemektir. Araştırmanın çalışma grubu, Trabzon ilinde üç farklı
okul türünde (Fen lisesi, Anadolu lisesi ve genel lise) öğrenimlerine devam etmekte olan 266 lise son
sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Çalışma grubunun cinsiyete göre dağılımları 133 erkek (% 50) ve 133
kız (% 50) şeklindedir. Araştırmanın verileri demografi k bilgi formu, Mesleki Kararsızlık Envanteri,
Kontrol Odağı Ölçeği ve Mantık Dışı İnançlar Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın veri
analizi Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı tekniği ve Çoklu Regresyon Analizi tekniği
ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, mesleki kararsızlık ile kontrol odağının alt boyutları
olan “şansa inanma” arasında düşük düzeyde olumsuz yönde bir korelasyon ve “çabanın anlamsızlığı”
boyutunda ise düşük düzeyde olumlu yönde bir korelasyon olduğu belirlenmiştir. Ayrıca çoklu regresyon
analizi sonuçlarına göre kontrol odağının alt boyutlarından “şansa inanma” ve “çabanın anlamsızlığının”
mesleki kararsızlığı anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir. Mantık dışı inançların ise mesleki
kararsızlığın anlamlı bir yordayıcısı olmadığı belirlenmiştir. Araştırmanın son bölümünde sınırlılıklara
değinilmiş ve gelecekte yapılacak araştırmalar için bazı önerilerde bulunulmuştur
Role of Locus of Control and Irrational Beliefs in Predicting Career Indecision
This study aims to investigate the role of irrational beliefs and locus of control in predicting
career indecision among high school students. The study group consisted of 266 students from three
different schools (Science School, Anatolian School and Public School) in Trabzon city. The distribution
of the study group in terms of gender is 133 girls (50 %) and 133 boys (50 %). A demographic data form,
irrational beliefs, locus of control and career indecision scales were used to collect the data. Pearson
correlation coeffi cient and hierarchical regression analysis were used to analyze. According to the
fi ndings of the study, career indecision has a low level of negative correlation with “belief in chance” and
low level of positive correlation with “meaningless of effort” which are the subscales of locus of control
scale. In addition, multiple regression results revealed that locus of control was signifi cant predictor of
career indecision. Also, subscales of locus of control’ “belief in chance” and “meaninglessness of effort”
signifi cantly predicted career indecision. Irrational beliefs were not found as a signifi cant predictor of
career indecision. At end of the study, limitations were addressed and some new directions were suggested
for the future studies.