Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi; 2008;3(29):95-114
Lise Öğrencileri İçin Meslek Seçimine İlişkin Akılcı Olmayan İnançlar Ölçeği’nin Geliştirilmesi
AY Erdem, F Bilge
Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Bu araştırmada lise öğrencilerine yönelik olarak
Meslek Seçimine İlişkin Akılcı Olmayan İnançlar
Ölçeği (MSAOİÖ) geliştirilmiş, geçerlik ve güvenirlik
çalışmaları yapılmıştır. Araştırmada 180
(98 kız, 82 erkek), 1460 (704 kız, 756 erkek) ve 315
öğrenci (140 kız, 175 erkek) olmak üzere üç grupla
çalışılmıştır. Açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi
çalışmaları sonucunda MSAOİÖ 33 madde ve
beş faktörden (mükemmeliyetçilik, dışsal kontrol,
yanlış çıkarımlar, genellemeler, özsaygı) oluşmuştur.
Beşli Likert tipi olan araca ait alt ölçeklerin
Cronbach alfa katsayıları sırasıyla .67, .62, .60, .61,
.50’dir. Testin tekrarı katsayıları ise .62, .70, .71,
.70, .55’dir. Mükemmeliyetçilik faktörü dışındaki
diğer faktörlerin birbirleri ve toplam puan ile
olumlu ve anlamlı ilişki içinde olduğu görülmüştür.
Mükemmeliyetçilik faktörü ise yanlış çıkarımlar
(.17, p<.01) ve toplam puanla (.439, p<.01) anlamlı
ve olumlu bir ilişki göstermiştir. Alt ölçekler
ile akılcı olmayan inançlar, denetim odağı, benlik
saygısı arasında olumlu ve anlamlı ilişkiler saptanmıştır.
Bulgular tartışılarak bazı önerilerde
bulunulmuştur.
The Scale for Irrational Beliefs In Career Choices of High School Students
This study aimed at developing the Scale for
Irrational Beliefs in Career Choices of High School
Students (SIBCC-HS) and testing its psychometric
properties. Three samples of participants were
utilized: 190 (98 F, 82 M); 1460 (704 F, 756 M); and
315 (140 F, 175 M). Results of exploratory and
confirmatory factor analyses resulted in 33 items
and 5 factors (perfectionism, external locus of
control, faulty inference, overgeneralization and
self-esteem). The scale was a 5-point Likert-type
measure which had Cronbach alpha coefficients of
.67, .62, .60, .61 and .50 for subscales respectively.
Test-retest reliability coefficients for subscales
were .62, .70, .71, .70 and .55. Total score and all
the factors, except perfectionism, had significant
positive relationships with one another.
Perfectionism had significant positive
relationships with faulty inferences (.17, p<.01) and the total score (.439, p<.01). Subscales and;
irrational beliefs, locus of control, and self-esteem
also had significant positive relationships. Results
and recommendations for future were discussed.