Türk Psikiyatri Dergisi; 2012;23(2):75-81
Kadına Yönelik Farklı Eş Şiddeti Tiplerini Etkileyen Psikososyal Faktörler
DG Öyekçin, D Yetim, EM Şahin
Çanakkale 18 Mart Üniv.
Amaç: Dünyada yaygınlığı giderek artmakta olan bir halk sağlığı sorunu olan kadına yönelik şiddet psikososyal, kültürel, ruhsal ve ekonomik nedenlerle ilişkilidir. Bu araştırmada kadınların kendi beyanları üzerinden farklı şiddet türlerinde etkili olan psikososyal faktörler araştırılmıştır.
Yöntem: Edirne şehir merkezinde yaşayan yetişkin kadınları temsil eden tabakalı örneklem ile belirlenen 306 kadının demografik bilgileri, şiddet türlerine göre eş şiddeti görme durumları, alışkanlıkları, eşlerinin alışkanlıkları, evlilik ilişkileri ve sosyal destekleri yüz yüze görüşmelerde sorgulandı.
Bulgular: Kadınların %54,6'sında psikolojik, %30,4'ü nde fiziksel, %19,3'ü nde ekonomik ve %6,3'ü nde cinsel şiddet saptandı. Kadınlara yönelik eş şiddetine eşin yaşı ve evlilik süresinin koruyucu, evlilik ilişkisindeki kötüleme, görücü usulü ve kaçarak evlenme ile eşin ailesinde kadına yönelik şiddet varlığının şiddet uygulamalarını arttırıcı etkisi vardı. Evlilik süresi, evlilik ilişkisinde kötüleme ve eşin çocukluğunda fiziksel şiddet görmesi fiziksel şiddeti, aile gelirindeki düşme ekonomik şiddeti, evlilik ilişkisinde kötüleme ile toplam ve özel kişi sosyal desteğinde düşme cinsel şiddeti arttıran etmenler olarak belirlendi.
Sonuç: Kadına yönelik şiddetin tanınması ve ilişkili risk faktörlerinin tanımlanması şiddeti oluşturan ve besleyen kaynakları anlamamızı sağlayacaktır. Farklı şiddet türleri için etmenler de değişmektedir. Sonuçlarımız farklı biçimlerde bile olsa şiddet davranışlarının kadına yönelik şiddeti de arttırdığına işaret etmektedir.
Anahtar Kelimeler:
Psychosocial factors affecting various types of intimate partner violence against women
Objective: Intimate partner violence against women is a growing global public health problem that is related to various psychosocial, cultural, mental, and economic factors. In this study, psychosocial factors affecting various types of intimate partner violence against women were investigated based upon affected individuals? statements.
Methods: Demographic data, exposure to various types of partner violence, individual habits, partner habits, family functioning, and social support were inquired about during face to face interviews with 306 women chosen by stratified sampling to represent adult women living in Edirne, Turkey.
Results: Among the participants, 54.5% were exposed to psychological violence, 30.4% were exposed to physical violence, 19.3% were exposed to economic violence, and 6.3% were exposed to sexual violence. Partner's age and the duration of marriage had a protective effect on intimate partner violence while worsening of marital relations, marriage by family decision, marriage against family consent, and the presence of a violent history against women in a partner's family had incremental effects on intimate partner violence. The duration of marriage, the worsening of marital relations and a history of violent exposure during childhood increased physical violence. Additionally, a decreasing family income, increasing economic violence, worsening of marital relations, and a decreasing social support network increased sexual violence against women.
Conclusions: Recognizing and defining the effecting factors of intimate partner violence will aid in the understanding of the sources that generate and feed the violent behavior. Risk factors of different types of intimate partner violence vary. Our results indicate that any kind of violent behavior increases intimate partner violence against women.