Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi; 2010;17(3):163-174
Cinsel Kimlik Gelişimi ve Cinsel Kimlik Bozukluğunda Psikososyal Değişkenler: Gözden Geçirme
B Özsungur
Hacettepe Üniv. Tıp Fak., Ankara
Amaç: Son yıllarda çocuklarda ve ergenlerde cinsel kimlik gelişimini ve bozukluklarını anlamaya yönelik
hem toplumda hem de bilim dünyasında bir ilgi artışı olmuştur. Çocuklarda karşı cinsiyet ilgi ve davranışlarının
düşünüldüğü kadar nadir olmadığı görülmektedir. Bu yazıda çocuklarda cinsel kimlik gelişiminin
normal özelliklerinin, cinsel kimlik gelişimi ve cinsel rol davranışlarını belirleyen psikososyal
değişkenlerin, cinsel kimlik bozukluğu (CKB) klinik özelliklerinin, tanı karmaşası ve etik sorunların, tedavi
açısından yaşanan tartışmaların son araştırmalar ışığında gözden geçirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: MEDLINE ve Türk Tıp Dizini taranmış, çocuklarda cinsel kimlik gelişimini ve bozukluklarını
araştıran çalışmalar değerlendirilmiştir. Sonuçlar: Cinsel kimlik gelişiminde psikososyal etkenlerin
önemli rol oynadığı, CKB tanısı konan çocuklarda klinik görünümün ya da prognozun çeşitlilik gösterdiği,
eşhastalanım oranlarının yüksek olduğu görülmektedir. Tutarlı ve sürekli bir şekilde karşı cinsiyet
davranışları gösteren bir çocuğa sahip olmak, sıklıkla hem çocuk hem de anne baba için gerginlik kaynağı
olmakta ve desteklenmeleri gerekmektedir. Tartışma: Çocuklardaki CKB tanısının geçerliği ve
güvenirliği, CKB'nin psikiyatrik bir bozukluk olup olmadığı, CKB tanısı konan çocuklara uygulanan çeşitli
tedavi edici yaklaşımlar ile ilgili yoğun tartışmalar yapılmaktadır. Tepkisel değil bilimsel kararlar
almak gerekmektedir.
Gender Identity Development and Gender Identity Disorder: Psychosocial Characteristics
Objective: Over the past several [year]s gender identity development and gender identity disorder (GID)
in children and adolescents have become a center of interest both in the community and psychiatry. It is
estimated that cross-gender interests and behaviors among the children are not as rare as once thought.
The aim of this review is to examine the normal characteristics of gender identity development, the psychosocial
factors that influence the gender identity development, and the clinical characteristics, diagnostic
difficulties, ethical problems and treatment approaches in GID in the light of recent researches.
Method: The gender identity development and GID literature in the Pubmed and Turkish Medical Index
has been reviewed. Results: Psychosocial factors play an important role in the development of gender
identity. Clinical presentation and prognosis show variations and comorbidity rate is high in GID in children.
Having a child who has strong and persistent cross-gender behaviors is usually very stressful both
for the child and the parents and they have to be supported. Discussion: There is an ongoing discussion
about the diagnostic validity and reliability of GID in children, whether it is a psychiatric disorder
or not, and which therapeutic approach is appropriate for children and adolescents. It is essential to take
scientific decisions rather than reactive ones.