Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi; 2010;17(3):139-147
Okul Öncesi Çocuklarda Güvenli Yer Senaryoları ve Kişilerarası Beklentiler arasındaki İlişkiler
S Uluç, F Öktem
Hacettepe Üniv. Edebiyat Fak. Psikoloji Bölümü, Ankara
Amaç: Bu çalışmada okulöncesi çocuklar için bağlanmanın zihinsel temsilleri ile kişilerarası beklentiler
arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Bu çalışma ile ilişkili en önemli yenilik ilgili değişkenlerin işe vuruk
tanımlarının yaşam senaryoları düzeyinde yapılmış olmasıdır. Bağlanma örüntüleri ?Güvenli yer senaryoları?
ve kişilerarası beklentiler ise ?kişilerarası senaryolar? aracılığıyla ölçülmüştür. Yöntem: Bu çalışmanın
katılımcıları Ankara'daki iki anaokulundan seçkisiz olarak atanan 41 (18 kız ve 23 erkek) okulöncesi
dönem çocuğundan (Yaş; ortalama=5,52 ve SS=0.47) oluşmaktadır. Bağlanma temsilleriyle ilgili
güvenli yer senaryoları Oyuncak Öykü Tamamlama Testi aracılığıyla ve kişilerarası beklentiler Çocuklar
için Kişilerarası Senaryolar Testi aracılığıyla ölçülmüştür. Sonuç: Veri analizinde 2 (cinsiyet; kız-erkek)
X 2 (bağlanma türü; güvenli-güvensiz) faktörlü çoklu varyans analizi uygulanmıştır. Analiz sonuçları,
kişilerarası beklentilerin üç temel boyutunda (Dostluk, Düşmanlık ve Pasiflik) güvenli ve güvensiz çocuklar
arasında anlamlı farklılıklar olduğuna işaret etmiştir. Kişilerarası beklentilerin hiç bir boyutu için cinsiyetin
temel bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Tartışma: Bulgular, Bağlanma temsillerinin kişilerarası
beklentiler üzerinde etkili olduğuna işaret etmektedir. Buna göre, güvenli bağlanma temsilleri kişilerarası
beklentileri olumlu yönde arttırmakta ve ruh sağlığı açısından koruyucu bir etken oluşturabilmektedir.
Relations between Secure Base Scripts and Interpersonal Expectation of Preschool Children
Objective: The objective of this study is to examine the relations between mental representation of
attachment and interpersonal expectations of preschool children. The most distinguishing novelty of the
study is defining the relevant constructs at ?life scripts level". 's ecure base scripts? and ?interpersonal
scripts? are used to measure attachment patterns and interpersonal expectations respectively. Method:
Participants of the study is composed of 41 (18 females, 23 males) preschool children (age; mean=5.52
ve SD=.47), selected randomly from two different nursery schools in Ankara. Secure Base Script, related
to attachment representation is measured by Doll Story Completion Task and interpersonal expectations
are measured by Interpersonal Scripts Questionnaire for Children. Results: 2 (gender: male and female)
X 2 (Attachment Style; Secure and Insecure) Multifactorial Variance Analysis is used for the analysis of
data. The results indicate that there are significant differences between secure and insecure children in
the three domains of interpersonal expectations (Friendleness, Hostality and Submission). Gender does
not play a significant role in any of the domains of interpersonal expectations. Discussion: Results indicate
that attachment representation have important effects on interpersonal expectations. Moreover,
secure attachment representation increases the interpersonal expectations positively, and it may serve
as a protective factor for psychological well-being.