Nöropsikiyatri Arşivi; 2010;47(4):314-318
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Tanılı Çocuklarda Yaşam Kalitesi: Kesitsel Bir Çalışma
Ö Yıldız, NÇ Memik, B Ağaoğlu
Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Psikiyatrisi Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye
Amaç: Bu çalışmada Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tanısı konmuş çocuk ve ergenlerde yaşam kalitesi algılarının değerlendirilmesi, bozukluğun şiddeti ve eştanı varlığı ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve sonuçların sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Yöntemler: Okul Çağı Çocukları İçin Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi Şimdi ve Yaşam Boyu Şekli-Türkçe Uyarlaması ve DSM-IV'e dayalı görüşmelerle DEHB tanısı konan 8-16 yaş aralığındaki 49 çocuk ile kontrol grubu olarak yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilen sağlıklı 49 çocuk çalışmaya alınmıştır. Tüm çocukların yaşam kalitesi Çocuklar için Yaşam Kalitesi Ölçeği (ÇİYKÖ) Türkçe versiyonu ile, DEHB tanılı çocukların belirti şiddeti Çocuk ve Ergenlerde Davranış Bozuklukları İçin DSM-IV'e Dayalı Tarama ve Değerlendirme Ölçeği (ÇEDBÖ) ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: DEHB tanılı çocukların sağlıklı çocuklara oranla ÇİYKÖ'de okul işlevselliği, psikososyal sağlık ve ölçek toplam puanınlarından istatistiksel olarak anlamlı oranda düşük puan aldıkları saptanmıştır. DEHB tanılı çocukların ebeveynlerinin değerlendirmesinde ise fiziksel sağlık toplam puanı ve duygusal işlevsellik puanı dışındaki diğer alt alan puanları ve ölçek toplam puanında yaşam kalitesi algılarının sağlıklı çocukların ebeveynlerine göre anlamlı oranda düşük olduğu görülmüştür. DEHB belirti şiddeti ile ÇİYKÖ puanları arasındaki ilişkiye bakıldığında ÇEDBÖ toplam puanı ile ebeveynlerin doldurduğu ÇİYKÖ psikososyal sağlık toplam puanı, sosyal işlevsellik ve okul işlevselliği puanları arasında negatif yönde orta düzeyde bağıntı saptanmıştır. Eştanısı olan 17 DEHB'li çocuğun kendilerinin doldurduğu ÇİYKÖ'de fiziksel sağlık toplam puanı ve sosyal işlevsellik puanı dışında diğer alt alan puanları ve ölçek toplam puanından, eştanısı olmayan 32 çocuğa göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük puanlar aldıkları görülmüştür. Ebeveynlerin doldurduğu ÇİYKÖ'ye göre ise eştanısı olan ve olmayan çocuklar arasında puanlar arasında istatistiksel fark bulunmamıştır.
Sonuç: Kronik gidişli nöropsikiyatrik bir bozukluk olan DEHB'nin hem çocuk hem de ebeveyn bildirimlerinde yaşam kalitesi algısını olumsuz yönde etkilediği görülmektedir. DEHB'nin takip ve tedavi aşamalarında yaşam kalitelerinin de değerlendirilmesinin çocukların zorlandıkları alanların saptanmasında yol gösterici olacağı düşünülebilir.
Quality of Life in Children with (Attention-Deficit Hyperactivity Disorder): A Cross-Sectional Study
Objective: The aim of this study was to evaluate quality of life in children and adolescents with attention-deficit hyperactivity disorder (ADHD), to determine the relationship between severity of the disorder and existence of comorbidity, and to compare the results with those in healthy control group.
Methods: Forty-nine children aged 8-16 [year]s and diagnosed with ADHD based on the Schedule for Affective Disorders and Schizophrenia for School-age Children-Turkish Version (K-SADS-PL-T) and interview for the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-IV Edition (DSM-IV) were enrolled in the study as well as 49 healthy age- and gender-matched controls. Quality of life in all children was evaluated by the Pediatric Quality of Life Inventory (PedsQL), and symptom severity in children with ADHD was assessed by the Turgay DSM-IV-Based Child and Adolescent Behavior Disorders Screening and Rating Scale (T-DSM-IV-S).
Results: The ADHD samples showed significantly lower total scale score, school functioning and psychosocial health summary scores than the healthy children. The quality of life based on subscale scores and total scale scores, except physical health and emotional functioning scores, was found significantly lower in parents of children with ADHD than in parents of healthy children. When the relationship between ADHD symptom severity and PedsQL scores was evaluated, medium-level negative correlation was found between T-DSM-IV-S total scores and psychosocial health total score, social and school functioning scores for PedsQL filled out by parents. It was observed that 17 children with ADHD with comorbid diagnoses had significantly lower subscale scores and total scale scores for PedsQL filled out by children, except for physical health total scores and social functioning scores, compared to 32 children without comorbidity. As for the PedsQL filled out by the parents, no statistical difference was found between the scores of children with comorbidity and without comorbidity.
Conclusion: ADHD, a chronic neuropsychiatric disorder, was seen to be affecting life quality negatively based on reporting by both children and parents. It can be assumed that evaluation of life quality during observation and treatment of ADHD may become a guide to finding areas, in which children have difficulties