Amaç: Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin mükemmeliyetçilik özellikleri ile sigara, alkol ve esrar kullanma davranışları arasındaki ilişkileri incelemektir.

Yöntem: Araştırmaya 2007-2008 eğitim öğretim yılında İzmir il merkezinde ortaöğretim kurumlarına devam eden 202 lise öğrencisi (93 erkek, 109 kız) katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Çocuk ve Ergen Mükemmeliyetçilik Ölçeği, Problem Davranış İndeksi içerisinde yer alan Sigara, Alkol ve Madde kullanımı alt ölçekleri ile araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde tanımlayıcı istatistikler; t-testi ve tek yönlü var-yans analizi Pearson korelasyon analizi tekniği ile çoklu regresyon analizi teknikleri kullanılmıştır. Yapılan analizlerde p<.05 anlamlılık düzeyi esas alınmıştır.

Bulgular: Sonuçlar, erkek öğrencilerin sigara, alkol ve esrar kullanıma ilişkin puan ortalamalarının kızlardan istatistiksel açıdan anlamlı olarak daha yüksek olduğunu; akademik başarısını düşük olarak algılan öğrencilerin sigara ve alkol kullanımına yönelik puan ortalamalarının akademik başarısını orta ve yüksek olarak algılayan öğrencilerden anlamlı düzeyde yüksek olduğunu göstermiştir. Korelasyon analizi sonuçları, mükemmeliyetçilik alt boyutları ile sigara, alkol ve esrar kullanma davranışları arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir. Çoklu regresyon analizi sonuçları ise, kendine yönelik mükemmeliyetçiliğin sigara kullanma davranışının anlamlı yorda-yıcılarından biri olduğunu göstermiştir.

Tartışma: Kendine yönelik mükemmeliyetçilik, lise öğrencilerinde sigara kullanma davranışına yönelik koruyucu bir faktör olarak görülmektedir. Cinsiyetin ise alkol ve esrar gibi yasadışı madde kullanımının anlamlı bir yordayıcısı olduğu, erkeklerin alkol ve esrar kullanmak bakımından kızlara göre daha fazla risk altında olduğu görülmektedir. Daha büyük örneklemlerle yapılacak çalışmaların, mükemmeliyetçik, cinsiyet ve akademik başarının sigara, alkol ve madde kullanımında yordayıcı rollerini araştırmasına gereksinim duyulmaktadır.

Perfectionism as a predictive factor of smoking, alcohol, and illicit drug use among high school students

Purpose: The aim of this study was to investigate the relationships between the dimensions of perfectionism and smoking, alcohol and illicit drug use.

Method: The sample of the study consisted of 202 high school students (93 boys 109 girls) in Izmir. Child and Adolescent Perfectionism Scale, Multiple Problem Behavior Index, and an information sheet developed by the researchers were used to collect data from students. In data analysis, descriptive statistics, t-test, one-way ANOVA, Pearson correlation coefficients, and multiple regresion analysis were applied.

Results: The findings showed that boys had higher scores on smoking, alcohol and illicit use than girls, students who perceived academic success as low had higher scores on smoking and alcohol use than those who perceived academic success as high and moderate. Additionally, correlations analysis showed that both dimensions of perfectionism was negatively correlated with smoking, alcohol and illicit drug use. Finally, self oriented perfectionism was found to be a significant predictor of smoking.

Discusssion and Conclusion: Self oriented perfectionism was seen as a protective factor against smoking in high school students. Additionally, gender was a significant predictor of smoking and alcohol use. Results revealed that boys are more prone to smoking and alcohol use than girls. Future research needs to investigate the predictive roles of the perfectionism, gender and academic success on smoking, alcohol and drug use by using larger samples.