Amaç: Bu çalışmada, panik bozukluğu (PB) olan bir grup hastada, panik atak belirtilerinin dağılımını, PB'nin olası
alt tiplerini ve bu alt tiplerle ilişkili klinik özellikleri araştırmak amaçlanmıştır.
Gereç ve yöntemler: Çalışmaya Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Polikliniğine başvuran ve DSMIV-
TR PB ölçütlerini karşılayan 105 hasta alınmıştır. Tüm hastalara DSM-IV-TR Eksen I Bozuklukları için Yapılandırılmış
Klinik Görüşme Formu (SCID-I), Panik Atağı Belirti Listesi (PABL), DSM-III-R kişilik Bozuklukları Değerlendirme
Formu (SCID-II), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ), Anksiyete Duyarlılığı İndeksi (ADİ), Panik Bozukluğu Şiddeti Ölçeği
(PBŞÖ), Panik Agorafobi Ölçeği (PAÖ) uygulanmıştır. Çalışmamızda PABL kullanılarak yapılan faktör analizi sonucunda
saptanan faktörlerin klinik ölçeklerle korelasyonuna bakılmıştır.
Bulgular: Panik atakları sırasında görülen ilk üç belirti sıklık açısından çarpıntı, nefes darlığı, boğulma hissi; şiddet
açısından ise çarpıntı, göğüs ağrısı ve nefes darlığı olarak saptanmıştır. DSM-IV-TR dışı belirtilerden ilk üç sırayı
sıklık açısından huzursuzluk, ağız kuruluğu, görme bulanıklığı almıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda ?solunumdolaşım?,
?bilişsel? ve ?otonomik? şeklinde isimlendirdiğimiz üç faktör elde edilmiştir. Panik atağı şiddeti, panik
atağı sıklığı ve agorafobinin şiddeti solunum-dolaşım alt tipi için; beklenti anksiyetesi ise bilişsel alt tip için güçlü
bir öngörücü olarak saptanmıştır.
Sonuç: DSM-IV-TR'de yer alan panik atağı belirtilerinin, belirti profillerine dayalı PB alt tiplerini belirlemek için
yetersiz olabileceği göz önüne alınmalıdır. Alt tiplerin doğru biçimde belirlenmesi hastalığın gidişi ve tedavisi konusundaki
çalışmalara katkı sağlayacaktır.

Objective: In the present study, it is aimed to investigate dispersion of panic attack symptoms, the possible subtypes
of panic disorder and the clinical features related to these subtypes in a group of patients with panic disorder.
Material and methods: A hundred and five patients who applied to psychiatry policlinics of Ondokuz Mayis
University Medicine Faculty and met the DSM-IV-TR panic disorder criterions were included in the study. The
Structured Clinical Interview for DSM-IV-TR Axis I Disorders (SCID-I), Panic Attack Symptom Checklist (PASC), the
Structured Clinical Interview for DSM-III-R (SCID-II), Beck Anxiety Inventory (BAI), Anxiety Sensitivity Index (ASI),
Panic Disorder Severity Scale (PDSS), Panic and Agoraphobia Scale (PAS) were applied to all of the patients. In our
study, we examined the correlation between clinical scales and the factors which was determined as a result of
factor analysis that was performed by using PASC.
Results: The first three symptoms that observed during panic attacks were palpitation, sensations of shortness of
breath, feeling of choking in terms of frequency; palpitation, chest pain and sensations of shortness of breath in
terms of severity. The first three non-DSM-IV-TR symptoms were feeling of discomfort, dryness of mouth, blurred
vision in terms of frequency. As a result of the performed analysis, three factors were defined which were named
as ?respiratory-circulatory?, ?cognitive? and ?autonomic?. The panic attack severity, panic attack frequency and
grade of agoraphobia were found to be strong predictors for the ?respiratory-circulatory? subtype; anticipatory
anxiety was found to be a strong predictor for the cognitive subtype. Grade of being anxious for health was
stronger predictor for respiratory-circulatory subtype, predictor for ?autonomic? subtype, and a reverse predictor
for the cognitive subtype.
Conclusion: It should be considered that the panic attack symptoms in DSM-IV-TR are insufficient to determine
the panic disorder subtypes that are based on symptom profiles. The determination of subtypes arightly could
contribute in prognosis of disorder and studies about treatment methods.