Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; 2010;20(1):50-56
Trabzon ili ilköğretim çağı çocuklarında dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve eşlik eden yıkıcı davranış bozuklukları yaygınlığı
N Gul, A Tiryaki, SEC Kultur, M Topbas, İ Ak
Karadeniz Teknik Ü. Tıp Fak, Trabzon
Amaç: Bu çalışmanın amacı Trabzon ilinde ilköğretim çağı çocuklarında Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu'nun (DEHB) ve ona eşlik eden Yıkıcı Davranış Bozuklukları'nın (YDB) yaygınlığını incelemektir.
Yöntem: Çalışmada 6-12 yaş aralığındaki ilkokul öğrencilerinde (n=1126) DSM-IV tanı ölçütlerine gore DEHB ve YDB tanılarının konulması amacı ile Turgay'ın Çocuk ve Ergenlerde Davranım Bozuklukları için DSM-IV'e Dayalı Tarama Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: DEHB yaygınlığı % 8.6 (n=97) ve alt tip dağılımları dikkat eksikliği % 1.6 (n=18), hiperaktif/ dürtüsel tip % 6 (n=69) ve kombine % 0.9 (n=10) olarak sıralanmıştır. Erkek kız oranı DEHB'nin tüm alt tipleri için 3.5/1 olarak bulunmuştur. Örneklemde diğer YDB yaygınlığı %18.6 (n=209)'dır. Karşıt Gelme-Karşı Olma Bozukluğu'nun (KG-KOB) yaygınlığı % 14.1 (n=159) ve Davranım Bozukluğu'nunki (DB) % 4.4 (n=50) olarak belirlenmiştir. DEHB olan olgularda KG-KOB'nin sıklığı % 57.5 (n=56)ve DB'nin sıklığı % 20.6 (n=20)'dır.
Sonuç: Bu çalışmanın sonuçları DEHB yaygınlığının, erkek baskınlığının ve eşlik eden YDB sıklığının kültürlerarasında anlamlı bir farklılık göstermediği görüşünü desteklemektedir. Öte yandan hiperaktif/ dürtüsel alt tipin dağılımı literatürde sunulan oranlardan farklılık göstermektedir. Bu farkın Türk toplumunda çocuğa yönelik yaşa bağlı tutumlar, yaklaşım örüntüleri ve beklentilerle ilişkili kültürel farklarla şekilllenebileceği değerlendirilmiştir. Bu noktanın kültürel farklara odaklanan ileri çalışmalarla açıklanması önerilmektedir.
Prevalence of attention deficit hyperactivity disorder and comorbid disruptive behavior disorders among school age children in Trabzon
Objective: The aim of this study is to determine the prevalence of Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) and co-morbid Disruptive Behavior Disorders (DBDs) in a sample of primary school children in Trabzon, Turkey.
Method: Primary school children aged 6?12 [year]s (n=1126) were assessed for the DSM-IV criteria of ADHD and co-morbid DBDs using Turgay's DSM-IV based ADHD and disruptive behavior disorders screening scale.
Results: The prevalence of ADHD was 8.6% (n=97) and the subtypes were predominantly inattentive 1.6% (n=18), predominantly hyperactive/impulsive 6.1% (n=69) and combined 0.9% (n=10) respectively. The male to female ratio was 3.5/1 for ADHD (all subtypes). The prevalence of other DBDs in the study sample was 18.6% (n=209). The cases were distributed as Oppositional Defiant Disorder (ODD) 14.1% (n=159) and Conduct Disorder (CD) 4.4% (n=50) respectively. The frequency of ODD among ADHD cases was 57.5% (n=56) and that of CD was 20.6% (n=20).
Conclusions: It was supported that ADHD did not show significant differences among cultures regarding its prevalence, male predominance and high DBD co-morbidity. On the other hand, the ADHD subtype distribution differed from the literature in favor of the predominantly hyperactive/impulsive subtype. This may be related to cultural differences in attitudes toward child and expectations and patterns related to age and situation appropriate behaviors and should be further investigated in Turkey.