Klinik Psikofarmakoloji Bülteni; 2009;19(4):402-406
Antipsikotik ilaç kullanan şizofreni hastalarında kemik mineral yoğunluğu
Ö Altındağ, A Altındağ, O Vırıt, HA Savaş, M Yılmaz, Ö Bozgeyik, A Aydeniz, S Gürsoy
Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi, Gaziantep-Turkey
Amaç: Bu çalışmada şizofreni tanısıyla antipsikotik ilaç kullanmakta olan hastalarda kemik mineral yoğunluğunun araştırılması amaçlandı.
Yöntem: Çalışmaya şizofreni tanısı almış olan ve en az bir yıldan beri antipsikotik ilaç kullanan premenapozal dönemde 30 kadın ve premenapozal dönemde 40 sağlıklı gönüllü (kadın) dahil edildi. Şizofreni tanısı DSM IV tanı ölçütlerine göre konuldu. Hastalık şiddeti Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANNS) ve Klinik Global İzlenim Ölçeği (KGİ) ile belirlendi. Hasta ve kontrollerin demografik bilgileri kaydedildikten sonra rutin kan testleri ile alkalen fosfotaz, parathormon ve prolaktin düzeyleri belirlendi. Dual Enerji X-ray Absorbsiyometri (DEXA) ile lomber spine ve femur boynu olarak belirlenen iki bölgeden kemik mineral yoğunluğu ölçümleri yapıldı.
Bulgular: Yaş, boy, vücut ağırlığı, beden kitle indeksi, sigara kullanımı bakımından gruplar arasında anlamlı fark yoktu (p >0.05). Prolaktin düzeyi hasta grubunda anlamlı ölçüde yüksek bulundu (p <0.001). Hasta grubunda lomber ve femur kemik mineral yoğunlukları ve total t skorları kontrol grubuna göre anlamlı ölçüde daha düşüktü (p < 0.001).
Sonuçlar: Şizofreni erken yaşlarda tanı konulan, sürekli ilaç tedavisi gerektiren bir hastalıktır ve kullanılan antipsikotik ilaçlar osteoporoza neden olabilmektedir. Osteoporozun şiddetli ağrı, vertebral deformite, kırık gibi önemli sonuçları düşünülürse şizofreni hastaları osteoporoz yönünden de değerlendirilmeli ve gerekirse tedavi edilmelidir.
Bone mineral density in schizophrenia patients on antipsychotics
Objective: We aimed to study the bone mineral density in schizophrenia patients, who have been treated with antipsychotic medications.
Method: The study population consisted of 30 schizophrenic female patients who have been taking antipsychotic drugs at least for one [year] or longer and 40 healthy individuals. The patients were diagnosed with schizophrenia according to DSM-IV criteria. Psychopathological status and severity of disease in each patient were evaluated with Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) and Clinical Global Impression (CGI) scales. All subjects completed a questionnaire for demographical characteristics and underwent routine laboratory tests to determinate alkaline phosphatase, parathormon, and prolactine levels. Bone mineral density was measured using Dual Energy X-ray Absorptiometry (DEXA) at two different regions, lumbal spine and femoral neck.
Results: There were no significant differences between patients and controls in respect to age, height, weight, and smoking habits (p >0.05). Prolactine levels were significantly higher in patients than in controls (p <0.001). Bone mineral densities were lower in both regions in patients group than in controls (p < 0.001).
Conclusion: Schizophrenia usually occurs in young adults and requires constant medication treatment throughout life and antipsychotic drugs may contribute to reduction in bone mineral density. It is known that osteoporosis can cause significant complications such as severe pain, vertebral deformities, fractures, or even death. The patients with schizophrenia should be assessed for osteoporosis and fracture risks, and should be treated if needed.