Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi; 2002;9(1):47-57
Çocuk İstismarı ve İhmali: Erken Dönem Stresin Nörobiyolojik Gelişime Etkisi
I Gökler
Ankara Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, Ankara.\r\n
Amaç: Bu yazıda çocuk istismarı ve ihmalinin beyin üzerindeki etkilerine ilişkin çalışmalar gözden geçirilmiş, istismar ve ihmal ile ilişkili bazı psikolojik süreçler ve bunların nörobiyolojik eşdeğerleri üzerinde durulmuştur. Yöntem: Son 15 yılda, istismar ve ihmalden kaynaklanan erken dönem stresin beyin gelişimi üzerindeki etkilerini inceleyen çalışmalar taranmıştır. Sonuçlar: Yaşamın erken dönemlerinde gelişim, çevresel etkilere oldukça açık durumdadır. Kritik bir gelişim döneminde, istismar ve ihmal gibi, genetik olmayan bir risk etmeniyle karşılaşma, nörogelişimsel sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir. Tartışma: Erken dönemde yaşanan stresin psikososyal sonuçlarını, nörobiyolojik etkilerle birlikte ele almak, çocuk istismarı ve ihmali sorununun daha bütüncül bir çerçeve içerisinde incelenmesini sağlayacaktır.
Child Abuse and Neglect: Effect of Early Stress on Neurobiological Development
Objective: In the present article, the literature was reviewed with regard to the effects of child abuse and neglect on brain development, with a focus on abuse and neglect related psychological processes and their neurobiological equivalents. Method: The studies on the effects of early stress on brain development in the last 15 [year]s have been reviewed. Results: In the early stages of life, brain development is very sensitive to environmental insuences. During a critical period, a non-genetic risk factor, such as abuse and/or neglect, may cause neurodevelopmental problems. Discussion: In order to obtain a more comprehensive framework to examine child abuse and neglect, it is of significant importance to consider the psychosocial consequences of early childhood stress along with its neurobiological aspects.