Klinik Psikiyatri Dergisi; 2007;10(2):77-85
Düşünce ve Dil Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması
H Ulaş, K Alptekin, D Özbay, BB Akdede, E Çakır, M Tümüklü, S Şimşek, H Arkar, Y Akvardar
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı
Amaç: “Thought and [language] Index” şizofreni hastalarında
görülen düşünce ve dil bozukluklarını saptamak
amacıyla geliştirilmiş yarı yapılandırılmış bir klinik
görüşme ölçeğidir. “Thought and [language] Index” adlı
ölçek, geçerlilik ve güvenirlilik çalışması yapılmak üzere
“Düşünce ve Dil Ölçeği” (DDÖ) adıyla Türkçeye çevrilmiş
ve uyarlanmıştır. Yöntem: Bu çalışma kapsamına 82
şizofreni hastası ve 49 sağlıklı gönüllü alındı. Şizofreni
hastalarına sosyodemografik veri formu, DDÖ, Pozitif ve
Negatif Sendrom Ölçeği (PANSS), Calgary Şizofrenide
Depresyon Ölçeği (CDÖ) uygulandı. Kontrol grubuna ise
sosyodemografik veri formu ve DSM-IV Yapılandırılmış
Klinik Görüşme Formu (SCID-I/CV) uygulandı. Ölçeğin
güvenilirliğini değerlendirmek amacıyla görüşmeciler
arası güvenilirliği, test-tekrar test güvenirliliği; geçerliliğini
değerlendirmek amacıyla da ölçeğin faktör yapısı,
şizofreni hastaları ile kontrol grubu arasındaki ayırt ediciliği
araştırıldı. Bulgular: Yapılan faktör analizinde
DDÖ’nün düşünce fakirleşmesi ve düşünce dağınıklığı
olmak üzere 2 faktörlü bir yapıya sahip olduğu saptandı.
DDÖ’nün görüşmeciler arası güvenirliliğinin yüksek
olduğu (düşünce fakirleşmesi için r=0.97, düşünce
dağınıklığı için r=0.72) gösterildi. Düşünce fakirleşmesi
test-tekrar test güvenirliliğinin, düşünce dağınıklığı testtekrar
test güvenirliliğinden daha yüksek olduğu
(düşünce fakirleşmesi için r=0.78, düşünce dağınıklığı
için r=0.44) ve hasta grubu ile kontrol grubu arasında
ayırt ediciliğinin olduğu gösterildi (p<0.001). Ölçeğin
çelinebilirlik maddesi geçerli ve güvenilir bulunmadı.
Çözülme maddesinin test tekrar test güvenilirliği düşük
saptandı. CDÖ ile DDÖ maddeleri arasında anlamlı korelasyon
saptanmadı. Sonuç: DDÖ’nün çelinebilirlik ve
çözülme maddelerinin geçerlilik ve güvenilirliğinin akut
alevlenme dönemindeki şizofreni hastaları ile de sınanması
gerekmektedir.
Reliability and Validity Study of Thought and [language] Index in Turkish
Objective: Thought and [language] Index (TLI) is a semistructured
clinical interview scale for assessing thought
and [language] disorders in patients with schizophrenia.
This index has been translated and adapted into Turkish
[language] in order to study its validity and reliability.
Method: 82 patients with schizophrenia and 49 healthy
volunteers were included in the study. Sociodemographic
data form, TLI, Positive and Negative
Syndrome Scale (PANSS) and Calgary Depression Scale
(CDS) were administered to patients with schizophrenia.
Sociodemografic data form and Structured Clinical
Interview for DSM-IV /Clinical Version (SCID-I/CV) were
applied to the healthy controls. For the reliability evaluation
of the index interrater reliability and test-retest reliability
and for the validity of the index, factor structure
and differentiation capacity between patients and
healthy volunteers were investigated. Results: Poverty of
thought and disorganization of thought were found as
two factors in TLI’s factor analysis. We determined high
interrater reliability (r=0.97 for poverty of thought, r=
0.72 for disorganization of thought) for TLI. Test-retest
reliability of poverty of thought was higher than that of
disorganization of thought (r=0.78 for poverty of
thought, r=0.44 for disorganization of thought) and TLI
has high differentiation capacity between patients and
healthy volunteers (p<0.001). Distractibility item of the
index was not found valid and reliable. The test retest
reliability of looseness was poor. The correlation
between items of CDS and TLI was not significant.
Conclusion: The validity and reliability of distractibility
and looseness items of TLI must be tested also in acute
schizophrenic patients.