Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi; 1999;6(3):150-157
Çocuklar İçin Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtilerini Sürdüren Ailesel Etmenler
EZ Kılıç, R Uslu, E Kerimoğlu
Ankara Üniversitesi, Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara
Amaç: Bu çalışmanın amacı Kırıkkale Mühimmat Fabrikası’nda 1997 yılında meydana gelen patlamadan 10 ay sonra travma sonrası stres bozukluğu belirtileri gösteren ve göstermeyen çocukların aileye ilişkin etmenler yönünden karşılaştırılmasıdır.
Yöntem: Bu araştırma için Kırıkkale’de patlamanın olduğu fabrikaya en yakın ilköğretim okulu seçilerek bu okulun 3, 4 ve 5.sınıf öğrencilerinden 96 kişiyle klinik görüşme yapılmıştır ve DSM-IV Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ölçütlerine göre tanı konmuş, Çocuklar İçin Travma Sonrası Stres Tepki Ölçeği kullanılarak belirti şiddeti değerlendirilmiştir. Buna ek olarak çocuklara: Çocuklar İçin Durumluk Sürekli Kaygı Ölçeği, Çocuklar İçin Depresyon Ölçeği verilmiştir. Aileye ilişkin etmenleri değerlendirmek için anne babalara Genel Sağlık Anketi, Beck Depresyon Ölçeği Durumluk Sürekli Kaygı Ölçeği ve Mc Master Aile İşlevleri Ölçeği uygulanmıştır. TSSB belirtileri gösteren ve göstermeyen gruplar karşılaştırılmıştır.
Bulgular: TSSB belirtisi gösteren ve göstermeyen gruplar karşılaştırıldığında Aile İşlevleri Ölçeğinin 5 alt ölçeğinin puanlarında iki grup arasında anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Ayrıca daha fazla belirti gösteren çocukların depresyon ve sürekli kaygı puanları da belirti göstermeyen gruba göre anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur.
Sonuç: Travmatik durumlarda ailenin işlevlerinin, iletişim becerilerinin ve günlük pratik yaşantıyı ayakta tutan problem çözme becerilerinin sağlıklı olması, çocukların ruh sağlığını koruyucu etmenlerden biri olarak ortaya çıkmıştır.
Factors Associated with Posttraumatic Stress Disorder Symptoms in Children
Objective: This study aims to compare affected and non-affected children 10 [month]s after the explosion in Kirikkale ammunition factory in terms of family factors. Method: The primary school located nearest to the factory was chosen for this research. 96 students from 3rd, 4th, and 5th grades were interviewed using DSM-IV criteria and Posttraumatic Stress Reaction-Index. They were also asked to fill CDI and STAI-C, GHQ, BDI, STAI, and McMaster Family Functioning Scale were sent to parents to be filled at home. Group of students that showed higher levels of PTSD symptoms as compared with the group that showed no symptomatology. Results: Significant differences were observed between five subscales of the Family Functioning Scale. Symptomatic children also had higher scores on depression and trait anxiety scales. Discussion and Conclusion: Family functions, communication skills, and problem solving skills of the family that sustains daily living are important to protect the mental health of children during and after traumatic events.