Nöropsikiyatri Arşivi; 2007;44(1):14-18
Ferrans ve Powers'in Diyaliz Hastaları İçin Yaşam Kalitesi Endeksinin Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
Y Korkut
İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
Amaç: Bu çalışmanın amacı Ferrans ve Powers'in Yaşam Kalitesi Diyaliz III Endeksi adlı ölçeğinin (YKE -Diyaliz III) Türkçeleştirilmesi ve güvenirlik ile geçerlik bulgularını elde etmektir.
Yöntem: Örneklem birinde 31 üniversite öğrencisi ve diğerinde 31 diyaliz hastası olmak üzere iki gruptan oluşmaktadır. Hasta grubunun yaş ortalaması 45.7 olup (K=15, E=16) ortalama diyalizden geçme süresi 5.1 yıl'dır. Enfekte hastalar örnekleme dahil edilmemiştir. Öğrenci grubunun yaş ortalaması 22.7 dır (K=26, E= 5). Geçerlik çalışması için diyaliz hastalarına ayrıca sağlık kalitesini ölçen SF-36 ve Beck Depresyon Envanteri (BDE) uygulanmıştır.
Bulgular: Güvenirlik çalışması kapsamında hem öğrenci grubu, hem de SSK'ya bağlı bir diyaliz merkezinde haftada 3 kere diyalizden geçen hastalar üzerinde YKE-Diyaliz III versiyonunun test-tekrartest uygulaması yapılmıştır. Test-tekrar test korelasyonları sırasıyla öğrenci ve diyaliz grubunda (r=.90 ve .65, p<.01) olarak bulunmuştur. Ölçeğin iç tutarlık kapsamında alfa değerleri öğrencilerde .90 ve hasta grubunda .92'dir. Ölçeğin yapı geçerliğini sınamak için BDE ile korelasyonuna bakılmış ve negatif yönde bir korelasyon olduğu görülmüştür. Ayrıca toplam YKE puanının SF-36'nın alt ölçekleri olan PF (Fiziksel eylemler), GH (Genel sağlık algısı), RP (Fiziksel sağlığa bağlı olarak rollerde engellenme), RE (Duygusal problemlere bağlı olarak rollerde engellenme), VT (Yaşam enerjisi), BP (Bedensel acı) ile pozitif yönde korelasyonları envanterin eş zaman geçerliği hakkında bilgi vermektedir.
Tartışma: Elde edilen veriler, testin orijinal versiyonunda olduğu gibi kabul edilebilir düzeyde güvenirliğe (Test-tekrar test ve iç tutarlık ) sahip olduğunu göstermiştir. Ferrans ve Powers'in Diyaliz III versiyonunun (YKE) ülkemizde artan sayıda açılan diyaliz ünitelerinde, sağlık psikolojisi alanında çalışan psikologların hastaların yaşam kalitelerini değerlendirmelerinde yararlanılabilecekleri uygun bir araç olduğu düşünülmektedir.
The Reliability and Validity Study of the Turkish Version of Ferrans and Powers' Quality of Life Index for Dialysis Patients
Objective: The purpose of this study was to translate Ferrans & Powers's Quality of life index (QLI, Dialysis Version III) intoturkish and to work on its reliability and validity.
Method: The sample of the study consisted of 31 university students and 31 dialysis patients. There were 15 women and 16 men in the dialysis group , with a mean age of 45.7. Mean dialysis duration was 5,1 [year]s. The infected patients were not included in the study. The mean age of the students was 22.7 (26 women, 5 men). For validity study of the scale, the patients additionally were given SF-36 Quality of Life Index and Beck Depression Inventory (BDE). Results: As in the original reliability study of the scale test-retest study has been done both with university students, and patients in a dialysis center within a time interval of 4 weeks. The test-retest correlations were as follows respectively in the student and the dialysis group: (r=.90 and .65, p<.01). To learn about the internal consistency of the scale alfa values were obtained, they were .90 in students and .92 in patients. For the construct validity of the scale the correlation with BDE was calculated and a significant negative correlation was found amaong them. There were also significant positive correlations between YKE and six SF-36 sub scales; namely PF (physical actions), GH (general health perceptions), RP (role limitations due to physical health problems), RE (role limitations due to emotional problems), VT (vitality), BP (bodily pain) which altogether indicate the concurrent validity of the scale. Conclusion: The findings of the study suggests that turkish Ferrans and Powers's QLI Dialysis III version (YKE), has both high internal reliability and test-retest reliability. The findings also reveal that the scale had high concurrent and the construct validity and can be used asan appropriate tool for the evaluation of quality of life in the field of health psychology.