Amaç: Bu çalışmada ülkemizde (Trabzon'da) ve iş bulma nedeniyle yurtdışında (Almanya- Gelsenkirchen) yaşayan ve psikiyatrik bir hastalığı olan Türklerin gösterdikleri tıp dışı tedavi arama davranışı ve buna eşlik eden faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Bu çalışma Eylül 2002- Şubat 2003 tarihleri arasında, Trabzon'daki ve Gelsenkirchen'deki iki psikiyatri polikliniğine başvuran hastalara anket verilerek yapılmıştır. Ankette yaş, cin­siyet, medeni durumu, yetiştirildiği yer, din eğitimi alma durumu, tıp dışı başvurusunun olup olmadığı, varsa bun­ların ne olduğu ve verilen önerilere uyma davranışı sorul­muştur. Veriler student-t testi ve ki-kare testi ile karşılaştırılmıştır. Bulgular: Türkiye'dekilerin %49.4'ü, Almanya'dakilerin ise %55.0'ı psikiyatrik hastalıkları için tıp dışı tedavi arama davranışı gösterdikleri bulunmuştur. Erkeklerde iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olmamakla birlikte; Almanya'da yaşayan kadınların (%65.5), Türkiye'dekilerden (%41.8) daha fazla tıp dışı tedavi arama davranışı içinde oldukları bulunmuştur (p=0.039). En fazla rastlanan tıp dışı tedavi arama davranışı olarak din hocasına gitme (Türkiye'dekiler %74.4, Almanya'dakiler%87.9) bulunmuştur. Türkiye'de­kilerin %20.9'unun, Almanya'dakilerin ise %9.Tinin veri­len önerilere uydukları saptanmıştır. Sonuç: Her iki grup­ta da psikiyatrik hastalığı olanların yaklaşık yarısının tıp dışı tedavi arama davranışı içinde oldukları saptanmıştır. Bu nedenle tıp dışı tedavi arama davranışına etki eden faktörleri ve bunun sonuçlarını daha iyi ortaya koya­bilmek için daha kapsamlı çalışmalara gereksinim vardır.

Objective: The aim of this study is to investigate the help seeking behaviour for psychiatric problems and associated factors in psychiatric patients living in Trabzon (a city of Turkey) and Turks living abroad (Germany-Gelsenkirchen) because of occapational reasons. Method: This study is done between the date of September 2002 to February 2003 by applying questionnary to the patients attending to two psychiatric outpa­tient units in Trabzon and Gelsenkirchen. In this questionary age, sex, marital status, place of growing up, education and extramedical help applications are enquired. If the patient sought nonmedical help, behavior of obeying the given advices is also enquired. The data are compared with student-t test and chi-square tests. Results: 49.4% of Turks living in Turkey and 55% of Turks living in Germany were found to have non­medical help seeking behaviour. While statistically insignificant difference were found between male patients, women living in Germany (65.5%) had higher rate of extramedical help seeking behaviour than the women living in Turkey (41.8%) (p=0.039). The most fre­quent nonmedical help seeking behaviour is found as going to Hodja (74.4% in Turkey, 87.9% in Germany). 20.9% of Turks living in Turkey and 9.1% Turks living in Germany obeyed the given advices. Conclusion: Half of psychiatric patients in both group had the behaviour of extramedical help seeking. So; more comprehensive study is needed to elucidate the factors and results asso­ciated with nonmedical help seeking behaviour.