Bağımlılık Dergisi; 2023;24(2):123-132
Yetişkinlerde Yatakta Uyumadan Önce Elektronik Cihaz Kullanımının Kronotip, Gündüz Uykululuk ve Yaşam Kalitesi ile İlişkisi
F Karasu, F Polat, D Ayar
Kilis 7 Aralık Üniversitesi, Kilis
Amaç: Bu araştırma, yetişkin bireylerin yatakta uyumadan önce elektronik cihaz kullanımının kronotip, gündüz uykululuk
ve yaşam kalitesi ile ilişkisini incelenmek amacı ile yapılmıştır.
Yöntem: Betimleyici tipteki araştırmanın evrenini Türkiye’deki 18 yaş üzeri bireyler oluşturmuştur. Araştırma olasılıksız
örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak 15.12.2021
yetişkin ile yürütülmüştür. Veriler “Kişisel Bilgi Formu, Münih Kronotip Anketi, Epworth Uykululuk Ölçeği ve Yaşam Kalitesi
Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılanların %78,5’i Ara, %11,8’i Akşamcıl ve %9,7’si Sabahçıl kronotip; %29,2’sinin ≥ 10
Epworth Uykululuk puanı olduğu; Yaşam Kalitesi Ölçeği’nin Fiziksel Sağlık Bileşeni puan ortalamasının 51,36±19,90 ve
Zihinsel Sağlık Bileşeni puan ortalamasının 53,11±20,23 olduğu bulunmuştur. Gece yatmadan önce elektronik cihaz
kullanım süresi ile Kronotip tipi arasında negatif yönde düşük; Epworth Uykululuk Ölçeği arasında pozitif yönde düşük
düzeyde korelasyon bulunmuştur.
Sonuç: Gece yatmadan önce elektronik cihaz kullanım süresi artışının geç bir kronotip ile ilişkili olduğu ve gündüz
uykululuğun arttığı; ayrıca gece yatmadan önce elektronik cihaz kullanım süresi arttıkça yaşam kalitesinin azaldığı
belirlenmiştir.
Association of Electronic Device Use Before Bedtime with Chronotype, Daytime Sleepiness, and Quality of Life in Adults
Objective: This study was carried out to examine the relationship between chronotype, daytime sleepiness and quality
of life of adult individuals using electronic devices before sleeping in bed.
Method: The population of the descriptive study consisted of individuals over the age of 18 in Turkey. The research was
carried out with 2368 adults between 15.12.2021 and 15.06.2022 using the snowball sampling method, which is one
of the improbable sampling methods. Data were collected using “Personal Information Form, Munich Chronotype
Questionnaire, Epworth Sleepiness Scale and Quality of Life Scale”.
Results: 78.5% of the participants were Ara, 11.8% were Evening Chronotype, and 9.7% were Morning Chronotype;
29.2% had an Epworth Sleepiness score of = 10; It was found that the mean score of the Physical Health Component
of the Quality of Life Scale was 51.36±19.90 and the mean score of the Mental Health Component was 53.11±20.23.
There was a negative correlation between the duration of using electronic devices before going to bed and the Chronotype
type; A low level of positive correlation was found between Epworth Sleepiness Scale.
Conclusion: The increase in the duration of electronic device use before going to bed at night was associated with a
late chronotype, and daytime sleepiness increased, and the quality of life decreased as the duration of electronic device
use before going to bed at night.