Bağımlılık Dergisi; 2023;24(1):22-34
Ego Kimlik Sürecinin Madde Bağımlılığından Korunmada Yordayıcı Rolü Var mı?
S Teze, F Ayhan
Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep
Amaç: Bu araştırmada ego kimlik sürecinin madde bağımlılığından korunma öz yeterliliğine yordayıcı etkisinin
araştırılması amaçlandı.
Yöntem: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türdeki aştırma 01.07.2021 ile 30.01.2022 tarihleri arasında 415 genç bireyle
yürütüldü. Araştırmada sosyo-demografik özellikler bilgi formu, Ego Kimlik Süreci (EKS) ve Madde Bağımlılığından
Korunma Öz-Yeterlik (MBKÖ) ölçekleri kullanıldı.
Bulgular: Gençlerin MBKÖ ölçeği uyuşturucu/uyarıcı maddelerden uzak durma alt boyut puan ortalaması 54.13±11.05;
EKS ölçeği toplam puan ortalaması 124.86±15.84’tü. MBKÖ ve EKS ölçeklerinin toplam puanları arasında orta düzeyde
pozitif yönlü bir korelasyon tespit edildi. Tespit edilen korelasyon katsayısı anlamlı, olmasına rağmen EKS’nin MBKÖ’yü
açıklaması düşük düzeydeydi (R2=.135). Sosyo-demografik özelliklere göre erkeklerde, lisans ve üstü öğrenim
derecesine sahip olanlarda, yurtta veya yalnız yaşayanlarda, altı kardeş ve üzeri kardeşi olanlarda, parçalanmış ailelerde,
sigara kullananlarda, annesi çalışanlarda MBKÖ puanlarının düşük olduğu tespit edildi. İlçede yaşayan katılımcıların EKS
ölçeğinin kararlılık alt boyut puanının ilde yaşayanlara göre yüksek olduğu tespit edildi.
Sonuç: Çalışma sonuçları doğrultusunda gençlerin ego kimlik süreci ve madde bağımlılığından korunma öz yeterliliğini
geliştirecek programların düzenlenmesi önerilmektedir. Bu programların madde bağımlılığından korunmaya katkı
sağlayacağı beklenmektedir
Does Ego Identity Process Have a Predictive Role in Drug Abstinence?
Objective: The aim of this study was to investigate the predictive effect of ego identity process on self-efficacy for
abstinence from substance abuse.
Method: The research that is descriptive and correlational was conducted with 415 young individuals between the dates
01.07.2021 and 30.01.2022. Socio-demographic characteristics information form, Ego Identity Process Questionnaire
(EIPQ) and Self-Efficacy for Protecting Adolescences from Substance Abuse Scale (SEAPSAS) were applied in this study.
Results: The general mean score of the youth sub-dimension of abstinence from substances/stimulants in the SEAPSAS
scale was 54.13±11.05, and the total mean score of the EIPQ was 124.86±15.84. A moderate positive correlation was
identified between the total scores of the EIPQ and SEAPSAS scales. Although the detected correlation coefficient was
significant, EIPQ's interpretation of SEAPSAS was at a low level (R2=.135). According to participants’ socio-demographic
characteristics, the scores obtained from the SEAPSAS were low in males, those with a bachelor's or higher education
degree, those living in a dormitory or alone, those with six or more siblings, those with fragmented families, those who
smoke, and in those who are children of working mothers. EIPQ stability sub-dimension score of the participants who
live in the county is higher than those who live in the province.
Conclusion: In line with the results of the study, it is recommended to organize programs that will develop the young's
ego identity process and self-efficacy for abstinence from substance abuse. It is expected that these programs will
contribute to the prevention of substance addiction.