Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi; 2022;11(3):208-219
Kısa Telkine Yatkınlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması
E Köroğlu, B Ayrıbaş, R Köroğlu, K Ögel
Beykent Üniversitesi , İstanbul
Bu çalışmada Kotov, Bellman ve Watson (2004) tarafından geliştirilen, 2 maddeden oluşan ve Çok Boyutlu Iowa Telkine Yatkınlık Ölçeği’nin (Multidimensional Iowa Suggestibility Scale – MISS) genel yapısını koruduğu gösterilen kısa bir formunun Türkçe’ye uyarlama çalışmasının yapılması amaçlanmıştır. Kısa Telkine Yatkınlık Ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması çalışması 77 “18 yaş altı”, 217 “18 yaş ve üzeri” toplam 294 lise ve üniversite öğrencisinden oluşan bir örneklem ile yürütülmüştür. Katılımcılara Kısa Telkine Yatkınlık Ölçeği (KTYÖ) ve Özerk İlişkisel Benlik Ölçeği (ÖİBÖ) uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için yapılan Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) sonucu toplam varyansın %52,59’unu açıklayan beş boyutlu bir yapı elde edilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucu ölçeğin kabul edilebilir uyum indekslerine sahip olduğu görülmüştür. Kısa Telkine Yatkınlık Ölçeği’nin genel puanı ile özerk ilişkisel benlik ölçeğinin özerk benlik (r=-0,43) ve ilişkisel benlik (r=0,31) alt boyutu arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki bulunmuştur. Güvenirlik analizleri sonucunda ölçeğin toplam iç tutarlılık katsayısı 0,86 bulunmuştur. Test tekrar test güvenirlik katsayısı r=0,85; p<0,0 olarak bulunmuştur. KTYÖ, ülkemizde ergen ve yetişkinlerin değerlendirilmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçektir. Bulgularımız KTYÖ’nün Türkçe formunun geçerli ve güvenilir olduğunu göstermekte ve KYTÖ’nin ergenlik ve yetişkinlik dönemindeki bireylerin telkine yatkınlık perspektifinden ele alınabilmesinde faydalı bir ölçek olabileceği göstermektedir.
Adaptation of Short Suggestibility Scale to Turkish : A Validation and Reliability Study
The aim of the current study is to validate the Short Suggestibility Scale (SSS) into Turkish language, which is a shortened form of Multidimensional Iowa Suggestibility Scale- (MISS). SSS was developed to measure trait suggestibility and found to be related with various clinical and nonclinical entities. Validation of SSS into Turkish was conducted with a total sample of 294 subjects, 77 subjects between 15-18 years old and 217 subjects older than 18 years old. Apart from SSS all subjects were asked to answer AutonomousRelational Self Scale (ARSS). Findings from the current study revealed a five factor model of SSS explains 52,59% of total variance in Explanatory Factor Analysis. The correlations between SSS and autonomous self (r=-.43) and relational self (r=.31) of ARSS were significant. The reliability analyses revealed a score of 0.86 in means of internal consistency of the scale. Test -retest reliability was also significant with a value of r = 0.85; p<.01. In summary the current study indicated that SSS is a valid and reliable tool to be used in adolescents and adults to measure general suggestibility. This scale is the first measure to asses trait suggestibility in Turkish, therefore we believe that validation of SSS may contribute to literature in means of various clinical and nonclinical researches.