Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi; 2022;11(1):21-30
Majör Depresif Bozukluk Tanısı Alan Hastalarda Depresif Belirti Şiddeti, Üstbilişler ve Obsesif İnanışlar Arasındaki İlişkiler
B Eser, EE Yerlikaya
Toros Üniversitesi, Mersin
Bu çalışma, majör depresif bozukluk (MDB) ile üstbilişler ve obsesif inanışlar arasındaki ilişkileri incelemek amacıyla
yapılmıştır. Ayrıca, depresyonda hangi üstbilişlerin ve obsesif inanışların yoğun olduğunu belirlemek de amaçlar
arasındadır. Araştırma, MDB tanısı alan 50 ve kontrol grubu olan 45 katılımcı ile yapılmıştır. Klinik ve kontrol grubu,
yaş ve cinsiyet açısından benzeşmektedir. Klinik ve kontrol grupları arasındaki farkları daha açık şekilde temsil etmesi
amacıyla, depresyon puanları 17’den yüksek olan kişiler klinik gruba alınmıştır. Araştırmadaki tüm katılımcılar Beck
Depresyon Envanterini (BDE), Obsesif İnanışlar Ölçeğini (OİÖ-44), Üstbilişler Ölçeğini (ÜBÖ-30) ve katılımcıların
kişisel bilgilerini içeren Kişisel Bilgi Formunu yanıtlamışlardır. Yapılan analizler sonucunda, tüm obsesif inanışların
ve olumlu inanışlar hariç (p=-0,59) tüm üstbilişsel inanışların, kontrol grubuna kıyasla klinik grupta daha yoğun
olduğu bulunmuştur (p<0,05). Ayrıca üstbilişsel inanışlardan olan olumlu inanışlar haricindeki (p=0,711) tüm obsesif
ve üstbilişsel inanışların depresyon şiddetiyle ilişkili olduğu bulunmuştur (p<0,05). Üstbilişsel inanışlardan biri olan
‘bilişsel güven’ ile obsesif inanış alanlarının hiçbiri arasında anlamlı ilişkiler bulunmamıştır (p>0,05). Buna ek olarak,
üstbilişsel inanışlardan ‘olumlu inanışlar’ ile obsesif inanış alanlarından ‘düşüncelere önem verme/düşünceleri kontrol
etme’ arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (r=. 15, p=0,138). İki ölçeğin diğer alt ölçekleri arasında ise pozitif
yönde ve anlamlı korelasyonlar bulunmuştur (p<0,05). Bu çalışmada, depresyon hastalarının obsesif inanışlarının ve
üstbilişlerinin sağlıklı kişilere göre daha yoğun olduğu saptanmıştır. Ayrıca bulgular, bu bileşenlerin büyük ölçüde
ilişkili olduğunu göstermektedir. Elde edilen sonuçlar, depresyonun üstbilişsel modeli ve klinik psikoloji alan yazın
bulgularıyla uyumluluk göstermektedir.
The Relationship Between Severity of Depressive Symptoms, Metacognitions and Obsessive Beliefs inPatients with Major Depressive Disorder
The aims of this research were to investigate the relationship between major depressive disorder (MDD) and
metacognitions and obsessive beliefs domains that play a role in depression. To achieve these goals, the study was
conducted with 50 patients with MDD and 45 non-clinical participants. MDD and control groups were matched
in terms of age and gender level. In order to more clearly represent differences between MDD and control groups,
individuals with depression scores higher than 17 included in the patient group. In this study, Beck Depression
Inventory (BDI), Obsessive Beliefs Questionnaire (OBQ-44), Metacognition Questionnaire (MCQ-30) and Personal
Information Form was answered by all participants. Results showed that, the scores obtained from the MDD and
control groups differed for all scales and subscales (p<0.05), except positive beliefs about worry (p=-0.59). In addition,
except positive beliefs of worry (p=0.711), all obsessive beliefs and all metacognitive beliefs were found to be related
with depression level (p<0.05). There was no significant relationship between cognitive confidence, which is one of
metacognitive beliefs, and any of the obsessive belief domains (p>0.05). In addition, no significant relationship was
found between positive beliefs about worry from metacognitive beliefs and importance and control of thoughts from
obsessive belief areas (r=. 15, p=0.138). Positive and significant correlations were found between the other subscales
of the two scales (p<0.05). In this study, obsessive and metacognitive beliefs were found to be more intense than
control participants (p<0.05), except positive beliefs about worry (p>0.05). According to these results, obsessive and
metacognitive beliefs were related to each other. The findings are compatible with the related literature findings in the
field of clinical psychology and metacognitive model of depression.