Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi; 2021;10(2):137-145
COVID-19 Pandemisinden Üç Ay Sonra Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniğinde Çalışan SağlıkPersonellerinde Tükenmişlik Düzeyi ve Normalleşme Sürecine Psikolojik Hazır Olma Durumu
S Ö Demir, H T Karatepe, T Özçelik, G Akkuş, H F Ovalı,
SB Istanbul Medeniyet University, İstanbul
Aralık 2019’dan bu yana, yeni bir korona virüs, SARS-CoV-2 dünya çapında aylar içinde hızla yayıldı ve hem halk hem
de sağlık personelleri (SP) arasında stres ve kaygıya neden oldu. Bu çalışma, normalleşme sürecine girerken, COVID-19
salgınının Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Kliniğinde çalışan SP üzerindeki psikolojik etkisini ve sebep olduğu tükenmişlik
düzeylerini belirlemek amacıyla yapıldı. Bu kesitsel çalışma, 261 sağlık çalışanının katılımıyla 10 Haziran 2020 ve 15
Haziran 2020 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Demografik verilerle ilgili anket, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-21
(DASS-21), Kabul ve Eylem Anketi-II (AAQ-II), Maslach Tükenmişlik Envanteri (MIB) katılımcılar tarafından
doldurdu. Katılımcıların yaş ortalaması 29±9,88 yıl, %78,9’u kadın, %33’ü hekim, %40,2’si hemşire idi. Genel psikolojik
sonuçlar 143’ünde (%54,8) depresyon belirtileri, 129’unda (%49,4) anksiyete, 87’sinde (%33,3) stres şeklinde belirlendi.
Kadın olma ve COVID-19 tanılı hasta ile doğrudan temasta bulunmanın anksiyete, depresyon, stres ve psikolojik
esneklik için riski artırdığı görüldü. Daha genç olma, iş deneyiminin az olması ve uzun saatler çalışmanın depresyon,
anksiyete, stres, psikolojik esneklik kaybı ile olduğu gibi, tükenmişlik ile de ilişkisi vardı. Regresyon analizinde psikolojik
esneklik, stress düzeyive çalışma saatinin tükenmişlik üzerinde anlamlı yordayıcı etkisi olduğu gösterildi. Psikolojik
faktörler çevresel faktörlere göre tükenmişlik puanları ile daha güçlü bir ilişki göstermektedir. Bununla beraber çalışma
saatlerini sınırlandırmak, ön saflarda çalışan COVID-19 hastalarıyla doğrudan temas halinde olan SP arasında adil vardiya
düzenlemek gibi kurumsal stratejiler, SP üzerindeki psikolojik baskıyı azaltmaya yardımcı olacaktır
Psychological Readiness to Normalization Process and Burnout Level of Healthcare Workers of Pediatric Clinic After Three Months of COVID-19 Pandemic
Since December 2019, a new coronavirus, SARS-CoV-2 spread rapidly worldwide within months and caused stress
and anxiety both in public and healthcare workers (HCWs). This study was conducted to determine psychologic effect
of COVID-19 outbreak on and burnout level among HCWs of Pediatric Clinic while entering normalization process
of pandemic. This cross-sectional study was carried out between June 10, 2020 and June 15, 2020 with participation
of 261 HCWs. Questionnaire about demographic data, Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21), Acceptance
and Action Questionnaire-II (AAQ-II), Maslach Burnout Inventory (MBI) were self-reported by the participants. The
mean age of participants was 29±9.88 years, 78.9% of them was female, 33% were physicians, 40.2% were nurses. In
general, psychological outcomes of the participations were determined as depressive symptoms in 143 (54.8%), anxiety
in 129 (49.4%), and stress in 87 (33.3%). Being female, having direct contact with COVID-19 patients increased the
risk for anxiety, depression, stress, and psychological inflexibility. Younger age, less work experience, and longer working
hours had a significant correlation with burnout as well as a its significant correlation with depression, anxiety, stress,
psychological inflexibility. In multiple regression analysis psychological inflexibility, stress levels and working hours
showed significant predictive effect on burnout. And also, predictive effects of psychological parameters on burnout
were found more stronger than the environmental parameters. Psychological factors showed a stronger relationship
with burnout scores compared to environmental factors. Even so, organizational strategies like limiting working hours,
and doing a fair shift for HCWs who work on the front line and have direct contact with COVID-19 patients will help
to reduce the psychological pressure on HCWs.