Türk Psikoloji Dergisi; 2021;36(87):106-130
Olumsuz Yaşam Olayları, Anne-Ergen İlişkisi ve Ergen Uyumu Arasındaki İlişkiler: Bir İzleme Çalışması
A Ergül Topçu, A Güre
Çankırı Karatekin Üniversitesi, Çankırı
Araştırmada olumsuz yaşam olayları (ekonomik güçlük ve eşler arasındaki çatışma) ile ergenin psikolojik iyilik hali
(benlik saygısı ve yaşam doyumu) ve davranış problemleri (içe yönelim ve dışa yönelim) arasındaki ilişkilerde anne-ergen
ilişkisinin (anne davranışı ve anne-ergen ilişki niteliği) aracı rolünün ergen bildirimine dayalı ve boylamsal olarak incelenmesi
amaçlanmıştır. Araştırmaya Ankara’da ilk ve orta öğretime devam eden 442’si (%53.1) kız ve 390’ı (%46.9) erkek toplam 832
ergen bir yıl arayla iki kez (1. zaman ve 2. zaman) dahil edilmiştir. Bulgular, kızlarda hem anne davranışının hem de anneergen ilişki niteliğinin, erkeklerde ise sadece anne davranışının algılanan ekonomik güçlük ile ergenin psikolojik iyilik hali
ve davranış problemleri arasındaki ilişkide aracı rolünün olduğunu göstermiştir. Ayrıca, anne davranışı ve anne-ergen ilişki
niteliğinin, kızlarda eşler arasındaki çatışma ile ergenin psikolojik iyilik hali ve davranış problemleri arasındaki ilişkide aracı
rolü olduğu görülürken; erkeklerde eşler arasındaki çatışma ile yalnızca ergenin psikolojik iyilik hali arasındaki ilişkide aracı
rolü olduğu görülmüştür.
The Associations Among Negative Life Events, Mother-Adolescent Relationship and Adolescents’ Adjustment: A Follow Up Study
This study mainly aims to examine mediating role of mother-adolescent relationship (mother behavior and the quality of
mother-adolescent relationship) between negative life events (economic hardship and marital conflict) and adolescent’s
psychological well-being (self-esteem and life satisfaction) besides behavioral problems (internalizing and externalizing) on
the basis of adolescents’ statements in a longitudinal approach. The sample of the study consisted of 832 adolescents (442
girls-53.1% and 390 boys-46.9%) in their primary and secondary education. The data was gathered twice (Time 1 and Time 2)
with an interval of one year. The results showed that both mother behavior and the quality of mother-adolescent relationship
for girls, but only mother behavior for boys act as mediators on the associations between perceived economic hardship
and psychological well-being and behavior problems. Also, for girls mother behavior and the quality of mother-adolescent
relationship act as mediators on the associations between marital conflict and adolescent’s well-being and behavioral
problems. For boys, both mother behavior and the quality of mother-adolescent relationship had a mediating role only on the
associations between marital conflict and adolescent’s well-being.