Türk Psikiyatri Dergisi; 2021;32(2):142-144
Olfaktör Referans Sendromu Obsesif Kompulsif ve İlişkili Bozukluklar Başlığı Altında Değerlendirilebilir mi? Bir Olgu Sunumu
D B Özsoy, E Ertekin, R Tükel
İstanbul Üniversitesi, İstanbul
Olfaktör referans sendromu (ORS), hastaların başkalarını rahatsız edecek
kadar kötü bir beden kokusu salgıladıklarıyla ilgili aşırı bir zihinsel
uğraşı, bu koku nedeniyle utanç ve yoğun sıkıntı duyma sonucunda,
sosyal ortamlardan kaçınma ve kendini yalıtma ile karakterize, nadir
görülen bir sendromdur. Hastalarda yaygın olarak, ağız kokusu, ter
kokusu, genital bölge ya da gaz-gayta kokusuna sahip olduklarıyla
ilgili endişeler vardır. Hastalar koku yaydıklarını düşündükleri için
çevresindekilerin davranışlarını yanlış yorumlayabilirler. Gün içerisinde
sık sık duş alma ve elbise değiştirme, kendilerini koklama gibi tekrarlayıcı
davranışlar sergilerler. ORS’nin sanrısal bir bozukluk mu olduğu, yoksa
obsesif kompulsif ilişkili bozukluklar başlığı altında mı incelenmesinin
uygun olacağı konusunda görüş ayrılıkları vardır. Belirsizliği artıran
nedenlerden biri de vakaların farklı tedavi seçeneklerine verdiği
yanıtlardır. Tedavide antidepresan ve antipsikotik grubu ilaçlardan
yararlanılmaktadır, antidepresan-antipsikotik birlikteliği sıklıkla tercih
edilmektedir. Bu yazıda, kötü koku yayma sanrısı olan ve buna ikincil
depresif belirtileri gelişen tedaviye pimozid eklenmesiyle şikâyetleri
gözle görülür şekilde azalan 33 yaşında erkek bir vaka sunulmuştur.
Vakanın 14 yıl önce ilk psikiyatrik başvurusundaki şikâyetleri OKB,
içgörüsü kötü olarak değerlendirilmiştir. Bu şikâyetleri düzeldikten kısa
bir süre sonra ORS’ye ilişkin şikâyetleri başlamıştır. Bu yazıda, vakanın
özellikleri dikkate alınarak mevcut literatür doğrultusunda ORS’ nin
tanı sistemleri içerisindeki yeri tartışılmıştır.
Is Olfactory Reference Syndrome a Diagnostic Entity Under Obsessive-Compulsive and Related Disorders?: A Case Report
Olfactory reference syndrome (ORS) is a rare psychiatric condition
involving embarrassment and distress due to persistent mental
preoccupation with the idea of emitting body odours foul and offensive
enough to disturb others. This disorder is often accompanied by shame,
embarrassment, significant distress, avoidance behavior, social phobia
and social isolation. The patients may worry that they spread odours
originating from their mouth, sweat, genital areas or the gut. This
belief may lead the patients to misinterpret the behaviours of others,
they may frequently smell themselves, shower and change clothing
during the day. There are differences of opinion whether ORS should
be considered as a delusional disorder or appear in under the rubric of
obsessive-compulsive related disorders. One of the reasons that create
this uncertainty is the variation in the response to different treatments.
The treatment strategies generally include the use of antipsychotics,
the antidepressants, they are preferentially used in combination. In this
report we aimed to discuss the case of a 33-year old male patient whose
first complaints had been diagnosed 14 years prior, with a diagnosis
of OCD with low insight. Shortly after improvement of the OCD
symptoms he developed ORS symptoms. We aimed here to discuss the
place of ORS in the diagnostic systems with reference to this case.