Türk Psikiyatri Dergisi; 2021;32(2):137-141
Klozapin Tedavisi ile Kilo Kaybı Tedaviye Zayıf Yanıtın Göstergesi Olabilir mi?: Olgu Sunumu
B Kök Kendirlioğlu, A Gürsu Hariri
Maltepe Üniversitesi, İstanbul
Klozapinin tedaviye dirençli şizofrenide diğer antipsikotiklere göre daha
etkili olduğu yapılan çalışmalarda defalarca gösterilmiştir. Bununla
birlikte klozapin, kilo alımı dahil olmak üzere bir dizi yan etki ortaya
çıkarmaktadır. Buna karşın, bazı bireylerde klozapin kullanımı, önemli
kilo kaybı ile ilişkilidir. Sunulan olguda kilo kaybının tedaviye yanıtta
olumsuz prognostik faktör olabileceği tartışılacaktır.
56 yaşında, erkek hasta, 20 yıldır şizofreni tanısı ile takip edilmektedir.
Hastanın çoklu antipsikotik kullanımına rağmen pozitif ve negatif
belirtileri mevcuttu. Hastanın dirençli şizofreni olduğu tespiti yapılarak
klozapine geçiş kararlaştırıldı. Haftalık kontrollerle klozapin dozu aylar
içerisinde 500 mg/gün’e çıkarıldı. Hastanın doz artışlarından sonra
kilo kaybının da arttığı gözlendi. Hastanın tedavinin başındaki vücut
ağırlığının %17,6’sını 7 ay sonra kaybettiği saptandı. Pozitif ve negatif
sendrom ölçeği (PANNS) skorunda kayda değer bir azalma saptanmadı.
Literatürde klozapin kullanımının ardından ciddi kilo kaybı bildirilen
çok az vaka mevcuttur. Birkaç çalışmada klozapin kullanımının
ardından kilo kaybının tedaviye verilen zayıf yanıtla ilişkili olduğu
öne sürülmüştür. Kilo kaybı ve trigliserid seviyesinin tedavi sonucu
değişmemiş olması, bu iki belirtecin tedaviye zayıf yanıtın işareti olarak
yorumlanmasını doğurur. Klozapinin neden olduğu kilo kaybının ve
klozapine karşı zayıf yanıtı içeren mekanizmaların anlaşılabilmesi için
vaka-kontrol ve preklinik çalışmaların arttırılması gerekmektedir.
Could Weight Loss During Clozapine Therapy be an Indicator of Poor Response?: A Case Report
Even though effectiveness of clozapine on treatment resistant
schizophrenia has been repeatedly demonstrated, it is also associated
with many adverse effects including weight gain. Curiously, significant
weight loss may occur in some patients. In this case report we discussed
whether the observed weight loss could be a negative prognostic factor.
The 56 year-old male patient, followed up with the diagnosis of
schizophrenia for 20 years, had persistent positive and negative
symptoms despite concurrent use of different antiypsychotics. He
was diagnosed with treatment-resistant schizophrenia and started on
clozapine with dose titration to 500 mg/day over 3 months. He was
observed to have lost 17.6% of his initial body weight after 7 months of
therapy. The Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS) score of
the patient did not change significantly.
There are a few case reports in the literature on weight loss during
clozapine therapy. Some proposed that the weight loss could be a sign
of weak response to treatment which is based on the observation that
the clinical response might be poor when there is a weight loss and no
change in blood triglyceride levels is observed with the treatment.
There is a need for more case-control and preclinical studies to explain
the mechanisms underlying weight loss and weak response to clozapine
therapy in schizophrenia