Türk Psikiyatri Dergisi; 2021;32(2):109-117
Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Aleksitimi ve Dürtüsellik İlişkisi
S Kiraz, S Sertçelik, S Erdoğan Taycan
Hitit Üniviversitesi Erol Olçok Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çorum
Amaç: Son yıllarda dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunda
(DEHB) duygu düzenleme problemlerinin çekirdek belirti olarak
değerlendirilebileceği görüşü ön plana çıkmıştır. Çalışmamızda erişkin
DEHB olgularında aleksitimi sıklığının; aleksitiminin, dürtüsellik,
DEHB şiddeti, depresyon ve anksiyete düzeyleri ile ilişkisinin
araştırılması amaçlanmıştır.
Yöntem: Tüm katılımcılara DSM IV Eksen I Bozuklukları İçin
Yapılandırılmış Klinik Görüşme Formu (SCID-I), DEHB grubuna
DSM-5 ölçütleri baz alınarak Yetişkinlerde DEHB için Tanısal Görüşme
(DIVA) uygulanmıştır. Katılımcılar Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ),
UPPS Dürtüsel Davranış Ölçeği (UPPS), Beck Depresyon Envanteri
(BDE), Beck Anksiyete Envanteri (BAE), Erişkin Dikkat Eksikliği ve
Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS) ve Wender
Utah Derecelendirme Ölçeği’ni (WUDÖ) doldurmuştur.
Bulgular: Araştırmaya 101 DEHB olgusu ve 100 sağlıklı kontrol
alınmıştır. DEHB grubunun yaş ortalaması 23,06 ± 4,24 olup %47,5’i
kadın, %52,5’i erkek; kontrol grubunun ise yaş ortalaması 22,76 ±
5,68 olup %50’si kadın %50’si erkekti. DEHB grubunda aleksitimi
sıklığı %41,5 olarak belirlenmiş, artmış dürtüsellik, depresyon,
anksiyete düzeyi, DEHB belirti şiddeti aleksitimi ile ilişkili saptanmış
ve dürtüsellik aleksitimi için öngörücü bulunmuştur. Tüm örneklemde
ise DEHB, dürtüsellik ve anksiyete düzeyi aleksitiminin öngörücüleri
olarak tespit edilmiştir.
Sonuç: DEHB olgularında aleksitimi daha sık saptanmıştır. Tüm
örneklemde, aleksitimik bireylerin daha dürtüsel olduğu, bu bireylere
anksiyete belirtilerinin sık eşlik ettiği göze çarpmıştır.
The Relationship Between Alexithymia and Impulsiveness in Adult Attention Deficit and Hyperactivity Disorder
Objective: It has been emphasised recently that emotion regulation
problems may be the core symptoms of attention deficit hyperactivity
disorder (ADHD). In this study, we aimed to determine the incidence
of alexithymia, the relationship between alexithymia and impulsiveness,
the severity of ADHD, depression and anxiety semptoms in adult
ADHD.
Method: All participants were assessed with the Structured Clinical
Interview For DSM IV Axis I Disorders (SCID-I); and completed
the Toronto Alexithymia Scale (TAS), the Impulsive Behavior Scale
(UPPS), the Beck Depression Inventory (BDI), the Beck Anxiety
Inventory (BAI), Adult Attention Deficit and Hyperactivity Disorder
Self Reporting Scale (ASRS) and the Wender Utah Rating Scale
(WURS). The ADHD patients were also assessed with the Diagnostic
Interview for ADHD (DIVA) for DSM-5 criteria.
Results: The study included 101 ADHD patients with a mean age
of 23.06 ± 4.24 years with 47.5% females, and 100 healthy control
individuals with a mean age of 22.76 ± 5.68 years with 50% female
participants. Alexithymia incidence was 41.5% in the ADHD group.
The increase in the levels of impulsiveness, depression and anxiety
correlated with the severity of ADHD symptoms; and impulsiveness
predicted alexithymia in the ADHD group.
Conclusion: Alexithymia incidence was higher in the ADHD group.
When ADHD and control participants were combined, alexithymic
individuals was more associated with impulsivity with frequent display
of anxiety symptoms.