Şizofreni ve diğer psikotik bozukların anlaşılmasında birçok model geliştirilmiştir. Bu derlemede psikotik bozuklukları açıklamaya çalışan psikanalitik kuramlara değinilecek, özellikle psikotik kendilik gelişimi hakkında kuramsal bilgi aktarılacaktır. Bu kuramsal çerçevede psikotik hastalarla psikoterapide dikkat edilecek unsurlar ve sanatın psikoterapide kullanılmasının kazanımları üzerinde durulacaktır. Sosyal yaşama uyumu zorlayan hastalık tablolarında hastanın zihninde ne olup bittiğini anlamak oldukça güçtür. Hasta, kültüre yabancılaşma ve sosyal bağlamda kendine yer açmada engeller yaşamaktadır. Tedavide sanat unsurları ile çalışmak simge öncesi yapıların ve ilişkilerin evrimi için uygun bir ortam işlevi görür, somut ve simgesel işlevsellik arasında bir ara-alan oluşturur. Sanat unsurları bilinç dışındaki malzemeyi bilinç öncesine taşır. Terapist ve hasta arasında üçüncü unsur (resim, kil, müzik vb.) başka türlü ifade edilemeyen düşünce ve duyguların dışsallaştırılmasına yardımcı olur. Sanatla psikoterapi ortamının talepkar olmaması da psikotik hastayla çalışırken olumlu bir katkı sağlayabilmektedir. Bu derlemede sanatla psikoterapinin işleyişi psikotik hastalarla yapılan sanatla psikoterapi çalışmalarından olgu örnekleri ile tartışılacaktır.

Many models have been developed for understanding schizophrenia and other psychotic disorders. In this review, psychoanalytic theories that try to explain psychotic disorders will be mentioned, especially theoretical information about psychotic self development will be given. In this theoretical framework, the factors to be considered in psychotherapy with psychotic patients and the gains of using art in psychotherapy will be emphasized. It is very difficult to understand what is happening in the mind of the patient with an ilness that complicates adaptation to social life. The patient experiences alienation to the culture and has obstacles in making a place for himself in the social context. Working with art elements in treatment functions as a suitable environment for the evolution of pre-symbolic structures and relationships, creating an intermediate-space between concrete and symbolic functionality. Art elements carry the unconscious material to the preconscious. The third element (painting, clay, music, etc.) between the therapist and the patient helps to externalize thoughts and feelings that cannot be expressed otherwise. The fact that the environment of psychotherapy with art is not demanding can also make a positive contribution when working with psychotic patients. In this review, the process of psychotherapy with art will be discussed with case examples from art psychotherapy activities conducted with psychotic patients.