Bağımlılık konusunda gerçekleştirilen çalışmalar her geçen gün artış göstermektedir. Nitel ve karma yöntemler ile yapılan akademik çalışmaların nicel yöntemle yapılan çalışmalara kıyasla oldukça az olduğu göze çarpmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, neden ve nasıl sorularına derinlemesine cevapların arandığı nitel ve karma yöntemli araştırmaların alan yazındaki durumunu saptamak ve bağımlılık konusunun disiplinler arası çalışmalardaki yerini ortaya koymaktır. Bu çalışmada, ülkemizde tütün, alkol ve madde bağımlılığı konularında nitel ve karma yöntemler ile gerçekleştirilmiş araştırmalar incelenmiştir. Çalışmalar, tarih kısıtlaması getirmeksizin, Google Akademik ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi internet sitesi üzerinden taranmıştır. Çalışmaların, 2007- 2020 yılları arasında gerçekleştirildiği tespit edilmiş olup bu tarihler arasında erişilebilen tez ve araştırma makaleleri incelenmiştir. Verilerin betimsel analizi yapıldıktan sonra belirlenen temalar için içerik analizi kullanılmıştır. Veri tabanlarında ulaşılabilen 53 adet nitel ve karma desenli araştırmanın 2007-2020 yılları arasında gerçekleştirildiği ve en fazla çalışmanın 2019 yılında yapıldığı görülmektedir. Nitel desen karma desene kıyasla daha çok kullanılmaktadır. Çalışmaların sosyal bilimler alanlarında yoğunlaştığı görülmektedir. Örnekleme dâhil edilen çalışmalar; araştırma deseni, örnekleme yöntemi, örneklem grubu, veri toplama ve analiz yöntemleri açısından benzerlik göstermektedir. Bağımlılığa ilişkin çalışmaları biyopsikososyal açıdan inceleyebilmek için disiplinler arası bir yaklaşımın önem taşıdığı söylenebilir. Ayrıca, bağımlılık alanına katkı sağlaması açısından akademik alanda nitel ve karma desenli araştırmaların teşvik edilmesi önerilebilir.

The number of studies carried out about addiction increases day by day. It can be observed that academic studies with qualitative and mixed methods are fewer than studies with quantitative methods. The main purpose of this study is to determine the status of qualitative and mixed-method research in which in-depth answers to the questions of why and how are searched and to reveal the place of addiction in interdisciplinary studies. Research in our country related to tobacco, alcohol, and substance addiction conducted with qualitative and mixed methods was examined. Studies were investigated through the Google Academic and Council of Higher Education Thesis Center without any date limitation. The studies were determined between 2007 to 2020 and accessible studies were examined. After a descriptive analysis of the data, content analysis was used for the determined themes. 53 qualitative and mixed patterned studies are carried out in the databases between 2007- 2020 and the highest number of studies were conducted in 2019. Qualitative patterns were used more than mixed patterns. It is seen that the studies are intense in the fields of social sciences. Studies are similar about research design, sampling, sample groups, data collection, and analysis methods included in the sample. It can be said that an interdisciplinary approach is important to examine studies on addiction from a biopsychosocial perspective. Also, it may be suggested to encourage qualitative and mixed-patterned research in the academic field to contribute to the field of addiction.