Anadolu Psikiyatri Dergisi; 2020;21(6):617-624
KKTC’de erişkin bireylerde anksiyete belirtilerinin yaygınlığı, risk etkenleri ve kültürlenme tutumları ile ilişkisinin incelenmesi
D Ergun, A Babayigit, M Cakici
Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa
Amaç: Son yıllarda anksiyete bozuklukları giderek küresel bir sağlık sorunu durumuna gelmiş ve çalışmalar
yaygınlığı ve nedenleri üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu çalışmada KKTC’de olası anksiyete belirtilerinin yaygınlığı, risk
etkenleri ve kültürlenme tutumları ile ilişkisi irdelenmiştir. Yöntem: Çalışmanın örnekleminde KKTC’de yaşayan 18
ve üstü yaşlarda 974 birey yer almıştır. Örneklem yaş, cinsiyet, şehir/köy ve coğrafi bölge nüfus kotaları göz önüne
alınarak, çok tabakalı rastgele örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Veriler 2018 Nisan-Mayıs aylarında toplanmıştır.
Verilerin toplanmasında Sosyodemografik Bilgi Formu, Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) ve Kültürlenme Tutumları
Ölçeği (KTÖ) kullanılmıştır. Olası anksiyete belirtileri (OAB) olanlar ve olmayanların sosyodemografik değişkenler
açısından karşılaştırılmasında ki-kare, BAÖ ve KTÖ alt ölçek arası ilişki için Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. OAB oluşumundaki olası risk etkenleri lojistik regresyon analizi ile belirlenmiştir. Bulgular: KKTC’deki erişkin
popülasyon ağırlıklandırılmış örnekleminde olası anksiyete yaygınlığı %19.1 (Ort.±SS=8.77±9.58) olarak bulunmuştur. Kıbrıs doğumlularda bu oran %15.9 (Ort.±SS=7.85±9.60), Türkiye doğumlularda %23 (Ort.±SS=9.96±9.61)
olarak bulunmuştur. Kıbrıs doğumlularda özümseme (p=0.004, r=0.128) puanı arttıkça, BAÖ puanının da arttığı
belirlenmiştir. Kadın olmak, evli olmamak, Türkiye doğumlu olmak, 2300 TL ve altında geliri olmak, çalışmamak,
fiziksel veya psikiyatrik bir hastalığın varlığı, Kıbrıs doğumlularda kültürlenme alt boyutlarından özümsemenin olması OAB oluşumunda risk etkenleri olarak saptanmıştır. Sonuç: Çalışma KKTC’deki gerek yerli, gerekse göçmenlerde OAB oranlarının birçok ülkeye göre daha yüksek yaygınlık gösterdiği ve diğer yüksek yaygınlık oranları görülen bölgelerle benzer sosyokültürel özelliklere sahip olduğunu göstermektedir. Ekonomik sömürüye uğrama, koloni
geçmişi, işsizlik, çatışma ve göç gibi sosyokültürel özelliklerin diğer ruhsal bozukluklar yanında anksiyete bozukluklarının oluşmasına da temel oluşturmaktadır. OAB’nin yüksek yaygınlık özelliklerinin anlaşılmasında her toplumun
kendine özgü toplumsal yapısında değerlendirilmesi ve kültürlenme tutumlarının da anksiyete bozukluklarının
önlenmesinde dikkate alınması gerekmektedir. (Anadolu Psikiyatri Derg 2020; 21(6):617-624)
The prevalence, risk factors and relationship with acculturation of anxiety symptoms among adults in TRNC
Objective: In recent years, anxiety disorders have become an increasingly global health problem and studies have
focused on its prevalence and causes. In the current study prevalence, risk factors of possible anxiety symptoms
and association with acculturation was examined in TRNC. Methods: The sample of the current study included 974
individuals over the age of 18 who live in TRNC. The sample was determined by multi-stratified random sampling
method considering age, gender, city/village and geographic region population quotas. The data were collected in
April-May 2018. The Sociodemographic Information Form, Beck Anxiety Inventory (BAI) and Cultural Attitudes
Scale (CAS) were used to collect the data. For comparison of those with and without possible anxiety symptoms (PAS) in terms of sociodemographic variables chi-square, for analyze correlation between BAI and CAS subscale
Pearson correlation analysis was used. Possible risk factors in PAS formation were determined by logistic regression analysis. Results: The prevalence of PAS in weighted sample of adult population in TRNC was found to be
19.1% (Mean±SD=8.77±9.58). While this rate was 15.9% (Mean±SD=7.85±9.60) in Cyprus born, it was seen as
23% (Mean±SD=9.96±9.61) in Turkey borns. It was determined that as the assimilation (p=0.004, r=0.128) score
increases, the BAI score increases among Cyprus born. Being a woman, not married, being Turkey born, low
income level, unemployment and presence of physical/psychiatric illness, assimilation subscale of CAS among
Cyprus born has been identified as risk factors for PAS. Conclusion: The study showed that PAS rates among
TRNC are higher in both host and immigrants than many other countries in the world and have similar sociocultural
characteristics with other high prevalence regions. Sociocultural characteristics such as economic exploitation,
colony history, unemployment, conflict and migration are the basis for the formation of anxiety disorders as well as
other mental disorders. In understanding the high prevalence characteristics of the PAS, it is necessary that each
society should be evaluated in its own social structure and acculturation should be taken into consideration in the
prevention of anxiety disorders. (Anatolian Journal of Psychiatry 2020; 21(6):617-624)
_____________________________________________________________________________________________________