Nöropsikiyatri Arşivi; 2020;57(4):318-324
Helikopter Ebeveynlik Tutumu ile Psikolojik Beliriler Arasındaki İlişkide Şişirilmiş Benlik Duygusu ve Dürtüselliğin Aracı Rolü
Z Set
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ
Amaç: Helikopter ebeveynlik, çocuklarına çok fazla dikkat ve müdahale
eden, onlar yerine kararlar alan, çocuklarının karşılaştıkları sorunları onlar
yerine çözen ve fazla korumacı olmaya çalışan ebeveynlik tutumları olarak
tanımlanmaktadır. Helikopter ebeveynliğin, günümüzde çocukların
gelişiminde yaratabileceği olumsuz yönlerine dair artan bir ilgi vardır.
Bu tarz bir ebeveynlik tutumunun özellikle de psikolojik problemleri
etkilediği düşünülmektedir. Bu çalışmada, helikopter ebeveynlik ve
psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide, dürtüsellik ve şişirilmiş benlik
duygusunun aracı etkisinin incelenmesi hedeflenmektedir.
Yöntem: Çalışmanın örneklemini 337 üniversite öğrencisi
oluşturmaktadır. Katılımcıların algıladıkları helikopter ebeveynlik
Algılanan Helikopter Ebeveynlik Tutumu Ölçeği ile, psikolojik belirtileri
Kısa Semptom Envanteri ile, dürtüsellik seviyeleri Barratt Dürtüsellik
Ölçeği ile ve şişirilmiş benlik algısı düzeyleri, Şişirilmiş Benlik Algısı Ölçeği
ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Anneden algılanan helikopter ebeveynlik düzeyi arttıkça,
psikolojik belirtilerin, dürtüselliğin ve şişirilmiş benlik algısının arttığı
görülmüştür. Öte yandan, babadan algılanan helikopter ebeveynlik ile
diğer değişkenler arasında bir ilişki bulunmamıştır. Anneden algılanan
helikopter ebeveynlik ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide, şişirilmiş
benlik duygusu ve dürtüselliğin; şişirilmiş benlik duygusu ile psikolojik
belirtiler arasındaki ilişkide de dürtüselliğin kısmi aracılık etkisinin
olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, anneden algılanan helikopter ebeveynlik
ile dürtüsellik arasındaki ilişkide şişirilmiş benlik duygusunun tam aracılık
etkisinin olduğu ortaya konmuştur.
Sonuç: Çalışmanın sonuçları anneden ve babadan algılanan helikopter
ebeveynlik arasında fark olduğunu, anneden algılanan helikopter
ebeveynliğin, psikolojik belirtiler seviyesinde artışla ilişkili olduğunu
göstermektedir. Ayrıca bu ilişkide helikopter ebeveynlik dürtüsellik ve
şişirilmiş benlik duygusunda artışa sebep olarak psikolojik belirtileri
etkileyebilmektedir.
The Mediating Role of Inflated Sense of Self and Impulsivity in the Relationship Between Helicopter Parenting and Psychological Symptoms
Introduction: Helicopter parenting is characterised as a parenting
style that take too much care and intervention to their children, take
decisions instead of them, solve the problems they face and try to be
overprotective. There is a growing interest in the negative aspects
of helicopter parenting. This type of parenting attitude is thought to
affect psychological problems. The aim of this study is to investigate
the mediating effect of impulsivity and inflated self-sense of self in the
relationship between helicopter parenting and psychological symptoms.
Method: The sample of the study consists of 337 university students.
Perceived helicopter parenting was evaluated by Perceived Helicopter
Parenting Attitude Scale, psychological symptoms by Brief Symptom
Inventory, impulsivity levels by Barratt Impulsivity Scale, and inflated
sense of self levels by using the Inflated Sense of Self Scale.
Results: As the helicopter parenting level perceived from the mother
increased, psychological symptoms, impulsivity and inflated sense of
self increased. There was no relationship between helicopter parenting
perceived from the father and other variables. In the relationship between
mother-perceived helicopter parenting and psychological symptoms,
the inflated self-sense of self and impulsivity have a mediating effect;
it was also found that impulsivity has a partial mediating effect on the
relationship between inflated sense of self and psychological symptoms.
In addition, inflated self-sense of self has a full mediating effect in the
relationship between impulsivity and mother-perceived helicopter
parenting.
Conclusion: The results of the study show that there is a difference
between perceived helicopter parenting from mother and father.
Perceived helicopter parenting is associated with an increase in
psychological symptoms. In addition, in this relationship, helicopter
parenting can affect psychological symptoms by causing an increase in
impulsivity and inflated sense of self.