Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi; 2020;10(58):515-530
Lise Öğrencilerinin Bilişsel Esneklik ile Eğitsel Stres Düzeyleri Arasındaki İlişkide Algılanan ÖğretmenReddinin Aracı Rolü
B Kuyumcu, F Kirazcı
Gazi University, Ankara,
Bu çalışmada ergenlerin bilişsel esnekliği ile eğitsel stresleri arasındaki ilişki ve
algılanan öğretmen kabulünün bu ilişki üzerindeki aracı rolü incelenmiştir. Çalışma
grubu, Türkiye'deki 331 lise öğrencisinden (145 erkek ve 186 kız) oluşturulmuştur.
Öğrencilerin yaşları 14 ile 18 arasında değişmektedir (Ortyaş = 16.12, Ss = 1.26).
Öğretmen Kabul-Red/ Kontrol Ölçeği: Çocuk Formu, Bilişsel Esneklik Ölçeği,
Eğitsel Stres Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu ölçme araçları olarak kullanılmıştır.
Sonuçlar, kız öğrencilerin algılanan öğretmen kabulü ve eğitsel stres düzeylerinin
erkeklere göre daha yüksek olduğunu göstermiştir. Bir diğer sonuç, eğitsel stres ile
algılanan öğretmen kabulü, bilişsel esneklik ve yaş arasında negatif yönde anlamlı ilişki
olduğudur. Son olarak, algılanan öğretmen kabulünün, bilişsel esneklik ile eğitsel stres
arasındaki ilişkiye aracılık ettiği ortaya konmuştur. Sonuçlar literatüre dayalı olarak
tartışılmış, araştırmacılar ve uygulayıcılar için öneriler sunulmuştur.
The Link Between Cognitive Flexibility and Educational Stress Among HighSchool Students: Mediation Through Perception of Teacher Acceptance
This study examined the relationship between adolescents’ cognitive flexibility and
educational stress and the mediating role of perception of teacher acceptance on this
relation. The study was based on a sample of 331 high school students in Turkey (145
male and 186 female). The age of students ranged from 14 to 18 years (Mage =16.12,
SD=1.26). The child version of the Teacher Acceptance-Rejection/Control
Questionnaire, Cognitive Flexibility Scale, Educational Stress Scale, and the Personal
Information Form were used as measures. The results show that female students’
perception of teacher acceptance, and educational stress level were significantly
higher than male students. Resuts also show that educational stress was significantly
correlated with perception of teacher acceptance, cognitive flexibility, and age
negatively. Finally, the result of the mediation analysis revealed that perception of
teacher acceptance mediated the relationship between cognitive flexibility and
educational stress. The results are discussed based on literature, and suggestions for
researchers and practitioners were proposed.