Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi; 2020;10(58):385-341
Siber Psikoloji Alanındaki Türkçe Ölçeklerin Psikometrik Özellikleri
F Kabadayı
Recep Tayyip Erdogan University, Rize,
Dijital teknolojiler bireylerin yaşamlarında önemli bir kullanım alanı edinmiştir.
Teknolojinin bireylerin yaşamlarına sağladığı birçok katkının yanı sıra bazı sorunlara
da neden olmaktadır. Sorunların belirlenmesi için öz-bildirime dayalı ölçekler yaygın
şekilde kullanılmaktadır. Bu bağlamda sorunların tespit edilmesinde kullanılan ölçme
araçları araştırmacılar ve ruh sağlığı uygulayıcıları için önemli bir konumdadır. Bu
araştırmada Türkçe dilindeki siber psikoloji alanında kullanılan 167 ölçek derlenmiş
ve bazı özellikleri açısından incelenmiştir. Araştırma nitel paradigmaya göre
tasarlanmıştır. Elde edilen bulgulara göre Türkiye’de siber psikoloji alanında örneklem
gruplarının çoğunlukla ergenler ve üniversite öğrencilerinden oluştuğu, ölçeklerin
yaklaşık yarısının uyarlama olduğu, ölçeklerin dörtte üçünün yeterli ya da iyi düzeyde
varyans açıklama gücünün olduğu ve ölçeklerin yaklaşık dörtte birinde kesme
puanlarının belirlendiği tespit edilmiştir. Son olarak, literatürde geliştirilmiş ölçekler
ile henüz ölçme aracı olmayan sorun alanları incelenmiş ve Türk kültüründe
geliştirilebilecek ölçekler ile örneklem gruplarına ilişkin bazı önerilerde
bulunulmuştur.
Psychometric Properties of Turkish CyberPsychology Scales
Digital technologies have seen significant use in the lives of individuals, but despite
the many contributions, digital technologies also cause some problems. Self-report
scales are widely used in psychology to determine problems and have an important
position for researchers and mental health practitioners. 167 Turkish
cyberpsychology scales were compiled, and its properties were examined in the preset
study. The research was designed using qualitative methods. A sample group of
mostly adolescents and university students was existed in Turkish cyberpsychology
scales. According to the findings, half of the scales had adaptation, three-quarters of
scales had adequate or good levels of variance explanatory power, and a cutoff point
was determined for nearly one-quarter of the scales. Previous scales and the problem
areas that do not yet have measurement instruments have been examined, and some
suggestions are made regarding the scales and sample groups that can be developed
for Turkish culture.