Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi; 2020;4(8):159-171
Sigara Kullanan Gençlerde Sigara İle İlişkili Görsel ve İşitsel Uyaranların Dikkat Yanlılığı Üzerindeki Etkisi
C Özerbil ,G Pakyürek
İzmir Ekonomi Üniversitesi, İzmir
Dikkat yanlılığı, organizma için önemli olan belirli uyarıcıların, saptanması ve işlenmesi sürecine
öncelik verilmesi eğilimidir. Sigara kullanan kişilerin, sigara ile ilişkili ipuçlarına yönelik bir yanlılık
geliştirdiği, nüksetme ve aşerme durumlarında bu ipuçlarının etkili olduğu bilinmektedir. Bu sebeple
çalışmanın amacı, sigara kullanan ve sigara kullanmayan gençlerin dikkat süreçlerinin ve potansiyel bir
dikkat yanlılığının var olup olmayacağının incelenmesidir. Bu bağlamda çalışmanın örneklemini
oluşturan 18-25 yaş arasındaki 70 üniversite öğrencisinden çeşitli araçlar kullanılarak veri
toplanmıştır. Katılımcıların yanıtları, doğru tepki sayısı ve doğru yanıtlara ilişkin tepki süreleri, 2
(Grup: Sigara Kullanan ve Sigara Kullanmayan) x 2 (Uyaranın İlişki Durumu: Sigara ile İlişkili, Sigara ile
İlişkisiz) x 2 (Uyaranın Türü: Görsel, İşitsel) son iki faktörde tekrar ölçümlü ANOVA ile analiz edilmiştir.
Bulgulara göre sigara kullananlar, sigara kullanmayanlara göre sigara ile ilişkili uyaranlar ile
karşılaştığında daha fazla sayıda doğru yanıt vermiş ve tepki süreleri daha kısa olmuştur. Ancak sigara
ile ilişkisiz uyaranlar ile karşılaştığında tam tersi şekilde sigara kullanmayanlara göre daha az sayıda
doğru yanıt vermiş ve tepki süreleri daha uzun olmuştur. Bulgular, dikkat yanlılığı, modalite ve ilgili
alanyazına göre tartışılmıştır.
Effect of Smokıng-Related Visual And Auditory Stimuli on Attentıon Bias In Young People who Smoke
Attentional bias is the tendency to prioritize the process of detecting and processing certain stimuli that
are crucial to the organism. It is known that people who smoke develop a bias towards smoking-related
cues, and these cues are effective in cases of relapse and craving. For this reason, the aim of the study is
to examine the attention processes of young people who smoke and non-smoke and whether a
potential attention bias may exist. In this context, data was collected from 70 university students
between the ages of 18 and 25 who made up the sample of the study using various tools. The responses
of the participants, the number of correct responses and reaction times for correct response, 2 (Group:
Smokers and Non-smokers) x 2 (Stimulus Relationship Status: Unrelated to Smoking, Related to
Smoking) x 2 (Stimulus Type: Visual, Auditory) were analyzed by two-factor repeated measures
ANOVA. According to the results, smokers responded more accurately when faced with smokingrelated stimuli than non-smokers, and their response time was shorter. However, when they faced with
stimuli that unrelated to smoking, on the con