Klinik Psikiyatri Dergisi; 2020;23(3):333-342
Major depresif bozukluk tanılı hastaların bireysel farklılıkları üzerine dokuz tip mizaç modeli odaklı bir inceleme
MF Üstündağ, ED Yılmaz, K Uğur, Ö Ünal, A Herdem, O Aydın, O Aydemir
Erenköy Ruh Ve Sinir Hastalıklar Hastanesi, İstanbul
Bu çalışmanın amacı, Dokuz Tip Mizaç Modeli (DTMM) odaklı bir bakış açısıyla MDB ve MDB belirteçleri ile mizaç ve kişilik özellikleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Yöntem: Çalışmaya; 18-60 yaş aralığında, en az 8 hafta iyilik döneminde olup tedavileri devam eden, 208 MDB’li ve MDB’li grupla eşlenmiş 203 sağlıklı birey dahil edildi. Tüm katılımcılara sosyo-demografik veri formu, Dokuz Tip Mizaç Ölçeği (DTMÖ) ve Mizaç Karakter Envanteri (MKE), MDB’li bireylere ayrıca Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HDDÖ) uygulandı. MDB belirleyicileri değerlendirmeleri ise izlem dosyalarından alınan bilgiler üzerinden yapıldı. Bulgular: Dokuz Tip Mizaç (DTM)1, DTM2, DTM3, DTM4, DTM6 ve DTM8, Psikobiyolojik Kişilik Modeli (PKM)’nin boyutlarından işbirliği yapma (İB), sebat etme (SE), zarardan kaçınma (ZK) ve kendini yönetme (KY) MDB ile ilişkili bulundu. MDB belirleyicileri açısından; bunaltılı-sıkıntı özellik gösterenler DTM2, DTM3, DTM6, DTM9; melankoli özellikleri gösterenler DTM1, DTM5 ve DTM6 ve mevsimsel özellik gösterenler DTM4, karma özellik gösterenler DTM4, DTM7 ve atipik özellikler gösterenler DTM5, DTM7, DTM9 mizaç tipleriyle ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Kişiliğin yapısal temelini oluşturan mizacın, MDB hastalarında hem tanıda hem de semptomatolojinin bireye özgü tanınmasında etkili bir parametre olduğu görülmektedir. Ayrıca MDB belirteçlerinin tanımlanmasında mizacın ayrıştırıcı bir etken olabildiği söylenebilir. Gelecekte yapılacak çalışmalarla, mizaç odaklı tanı ve tedavi stratejilerinin geliştirilmesinin, uygulamaya fayda sağlayabileceği düşünülmektedir.
Evaluating individual differences in patients with major depressive disorder focused on nine types temperament model
The aim of this study is to investigate the relationship of Major Depressive Disorder (MDD) and MDD specifiers with temperament and personality traits with a perspective focused on Nine Type Temperament Model (NTTM). Method: 203 healthy participants who are matched with the 208 MDD participants group between 18-60 years old and in at least eight weeks remission period and treatment in progress, without an additional diagnosis were included in the study. Socio-demographic data form, Nine Types of Temperament Scale (NTTS) and Temperament Character Inventory (TCI) were applied to all participants, and in addition, Hamilton Depression Rating Scale (HDRS) were applied to the subjects with MDD. MDD specifiers were evaluated using follow-up data files. Results: According to results, both Nine Type Temperament (NTT) Model’s types, which are NTT1, NTT2, NTT3, NTT4, NTT6 and NTT8, and Psychobiological Personality Model’s dimensions which are consisted of the cooperation, persistence, harm avoidance and selfmanagement were found to be associated with MDD. From the point of MDD determinants; anxiety-distressing characteristics are associated with NTM2, NTM3, NTM6, NTM9; melancholy characteristics is concerned with NTT1, NTT5 and NTT6; seasonal characteristics are related to NTT4; mixed features are relevant with NTT4 and NTT7; and atypical features are associated with NTT5, NTT7, NTT9. As a result, MDD determinants are found to be associated with temperament types which are coming from NTTM. Discussion: It is seen that temperament, which constitutes the structural basis of personality, is an effective parameter both in the diagnosis and in the individual-specific recognition of symptomatology in MDD patients. In addition, it can be said that temperament can be a discriminating factor in defining MDD specifiers. The development of temperament-oriented diagnosis and treatment strategies in future studies may be beneficial for the practice.