Psikiyatride Güncel; 2019;9(2):162-166
Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinde vaka yöneticiliği anlayışı
E Aydın
, Prof. Dr. Mazhar Osman Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İstanbul
Ruh sağlığı ve hastalıklarının tedavisine yönelik hizmet sunum modellerinde zaman içerisinde çeşitli değişiklikler olmuştur. Hastane temelli model ile ruhsal sağlık konusunda hastalara sınırlı yardım sunulmakla birlikte, sosyal yaşam, fiziksel sağlık, barınma, meslek ve geçim
kaynağı gibi ihtiyaçlar açısından bireylere destek olunamamaktadır. Ayrıca hizmetlerin sunumu esnasında hastaların toplumdan izole
edilmesi bu modelin en büyük eksikliğidir. Toplum temelli dengeli modelin en önemli özelliği, bütüncül bir sistem planı olması ve toplum içerisinde çalışan ilgili tüm birimlerin eşgüdümü ile tedavi ve bakım hizmetlerinin sunulmasıdır. Vaka yönetimi anlayışında hastanın
durumunun kötüye gitmesini önlemek için tedavi ve bakım hizmetleri erken dönemde, hızla, yaşadıkları bölgede sunulur. Vaka yönetimi
ekibinin erişilebilirlik, kapsayıcılık, devamlılık, eşgüdüm olanakları vardır. Öncelikle hastanelerin uzantısı olan ve taburcu olacak hastalara
iş–uğraşı faaliyetleri sunan “gündüz merkezlerinin“ baskın etkisi ile açılan Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri (TRSM) genellikle iş-uğraşı
faaliyetlerinin yapıldığı, hastaların diğer hastalarla ve çalışan personelle vakit geçirdiği, sadece grup oturumlarının yapıldığı “ilgi evi” gibi
algılanmaktadır. Ülkemizdeki her TRSM’de tam zamanlı hekimin çalışması vaka yöneticiliğinin gücünü arttırmakla birlikte her bir vaka
yöneticisi başına düşen hasta yükünün fazlalığı çözüme kavuşturulması gereken önemli bir sorundur.
The concept of case management in Community Mental Health Centers
Some alterations occured in the service models for treating the psychiatric disorders by the time. In the hospital based treatment; limited
help is available to individuals with psychiatric disorder. Besides, individuals with psychiatric disorders cannot be supported in their
essential needs, such as social life, physical health, housing, occupation and livelihood. Moreover, social isolation of the patients during the
teratment is the most important deficit of the model. The most important features of the community-based balanced model are containing
a unitary system plan and provision of treatment and care services with the coordination of all related units within the community. In
case management concept, services are provided early, promptly and in the living environment of patients. Case managing team has
accessibility, inclusiveness, continuity, coordination capabilities. Community mental health centers, established under pressure of daytime
centers, are generally perceived as the interest houses that were the extensions of the hospitals where nearly discharged patients takes
time with other patients and health workers and group sessions held in. In our country full time employment of a medical doctor in every
community mental health center, improves the power of the case management system, but the patient overload the case managers is an
important problem needs to be solved.