Yeni Symposium; 2019;57(3):15-22
Toplumda Psişik Yaşantıları Değerlendirme Ölçeği Türkçe Formu’nun Güvenilirlik ve Geçerliliği
OM Sevi, F Ustamehmetoğlu, M Gülen, Z Zeybek
Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul
Amaç: Bu çalışmanın amacı klinik olmayan Türk örnekleminde Toplumda Psişik Yaşantıları Değerlendirme Ölçeği (TPYÖ)’nün güvenilirlik ve geçerliliğini incelemektir. Yöntem: 453 bireyden oluşan klinik olmayan bir örneklemde psikotik deneyimlerin pozitif, negatif ve depresif özelliklerini değerlendirmek için TPYÖ -42 maddelik bir özbildirim aracı (CAPE - Community Assessment of Psychic Experiences) uygulanmıştır. Semptom Değerlendirme Ölçeği (SA-45) ve Otomatik Düşünceler Ölçeği (ODÖ) ölçüt bağıntılı geçerliliği değerlendirmek için kullanılmıştır. Ayırt edici geçerliliği değerlendirmek üzere SA-45’in hangi alt ölçeklerinin TPYÖ alt ölçeklerini en iyi açıklayabildiği incelenmiştir. Ölçüm aracının boyutlarını değerlendirmek için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri yapılmıştır. Bulgular: Ölçeğin iç tutarlılık analizleri 0.91 Cronbach alpha katsayısı ile oldukça iyi bir güvenilirliğe sahip olduğunu göstermektedir. TPYÖ’nün, SA-45 ve ODÖ ile istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde ilişkilere sahip olduğu bulunmuştur (p<0,01). Faktör yapısı pozitif ölçek için 4, negatif ölçek için 2 ve depresyon alt ölçeği için tek boyutlu bir yapıyı desteklemektedir. Sonuçlar: Çalışmanın sonuçları TPYÖ’nün klinik olmayan Türk örnekleminde psikotik benzeri yaşantıları değerlendirmede güvenilir ve geçerli bir araç olduğunu göstermektedir
The Reliability and Validity of Community Assessment of Psychic Experiences Scale-Turkish Form
Objective: The aim of this study was to investigate the reliability and validity of Community Assessment of Psychic Experiences (CAPE) scale in a non-clinical Turkish sample. Method: In a non-clinical sample of 453 individuals, CAPE -a 42-item self-report instrument- was applied to evaluate the positive, negative and depressive characteristics of psychotic experiences. Symptom Assessment-45 (SA-45) and Automatic Thought Questionnaire (ATQ) were used to assess criterion-related validity. In order to evaluate the discriminant validity, which SA-45 subscales best explain the subscales of CAPE was analyzed. Explanatory and confirmatory factor analysis was performed to understand the dimensions of the instrument. Results: Internal consistency analysis indicated that the instrument has a good reliability with Cronbach Alpha coefficient 0.91. CAPE was found to be significantly and positively correlated with SA-45 and ATQ (p<0.01). The factor structure demonstrated a four-factor dimension for positive, a two factor-dimension for negative, and one factor dimension for depression subscales. Conclusion: The results of the study indicated that CAPE is a reliable and valid instrument to assess the psychotic like experiences in Turkish non-clinical sample.