Psikiyatri Hemşireliği Dergisi; 2019;10(1):55-64
Psikiyatri hastalarının uyku kalitesini etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi
Ö Örsal, HK Eren, P Duru
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi , Eskişehir
Amaç: Çalışmada İç Anadolu Bölgesi'ndeki bir tıp fakültesi hastanesinin psikiyatri servisinde yatmakta olan hastaların
uyku kalitelerinin değerlendirilmesi ve uyku kalitelerini etkileyen faktörlerin tanımlanması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel tipte olan çalışma, Eylül 2011–Şubat 2012 tarihleri arasında İç Anadolu bölgesinde bir tıp
fakültesi hastanesinde psikiyatri servisinde yatmakta olan 90 hasta ile yapılmıştır. Çalışmamızda hastaların uyku kaliteleri Pittsburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ile değerlendirilmiştir. Verilerin istatistiksel analizlerinde Mann Whitney U ve
Kruskal Wallis analizleri ile yapısal eşitlik modeli (YEM) kullanılmıştır.
Bulgular: Toplam PUKİ ortalama puanı 8.1±4.6 (min: 1.0; maks: 18.0) olup, hastaların %67.8'inin (n=61) uyku kalitesi
kötüdür. YEM'e göre; Psikiyatri hastalarının kötü uyku kalitesindeki varyansın %43’ünü önceden uyku problemi varlığı,
%22’sini kadın olma ile %31’ini anksiyete, %19’unu bipolar, %18’ini şizofreni, %17’sini depresyon ve %16’sını kişilik bozuklukları ile ilgili bir tanıya sahip olma durumu etkilemektedir.
Sonuç: Anksiyete tanısına sahip olma uyku kalitesini en fazla kötüleştirirken, uyku kalitesi en fazla uyku ilacı kullanım
sıklığını etkilemektedir. Her bir farklı psikiyatrik tanının uyku yapısındaki bozulmayı çözmek amaçlı daha detaylı çalışmaların yapılması önerilmektedir
Examination of factors affecting the sleep quality of psychiatry patients using structural equation model
Objectives: Mental illness can cause disruption of sleep quality. This study aimed to evaluate the sleep quality of patients who were hospitalized, and to identify the factors that affect their sleep quality.
Methods: A cross-sectional design was used to conduct the research, which included the participation of 90 patients
who were hospitalized in the psychiatry service of a medicine faculty hospital in the central Anatolia region between
September 2011 and February 2012. The sleep quality of the patients was assessed using the Pittsburgh Sleep Quality
Index (PSQI). Data were analyzed using the IBM SPSS (version 20.0) Statistical Package Program, with which Mann-Whitney U test and Kruskal-Wallis analyses were conducted, as well as structural equation modeling (SEM).
Results: The patients’ total mean score on the Pittsburgh Sleep Quality Index was 8.1±4.6 (min: 1.0; max: 18.0), and
67.8% (n=61) of the patients had poor sleep quality. The SEM indicated that 43% of the total variance in the sleep
quality of the psychiatry patients was explained by previous presence of sleep problems, 22% was explained by being
female, and 31% was explained by having a diagnosis related to anxiety. This diagnosis was related to bipolar diseases
in 19%, to schizophrenia in 18%, to depression in 17%, and to personality disorders in 16% of the patients.
Conclusion: While being diagnosed with anxiety had the greatest aggravating impact on sleep quality, sleep quality
most affected the frequency of sleep medication use. It is suggested that order to treat the sleep problems related to
each different psychiatric diagnosis, further detailed research is needed.